балбата́ць, ‑бачу, ‑бочаш, ‑боча; незак.

Разм.

1. што і без дап. Шпарка, несупынна гаварыць. Эдзік жа балбатаў без перапынку, расказваў пра леташняе жыццё ў палатцы і пра ўсё, што толькі траплялася на язык. Гаўрылкін. // без дап. Бегла гаварыць на замежнай мове. Балбатаць па-французску.

2. без дап. Гаварыць гучна, але невыразна. [Платон:] — Салдатня балбатала, бразгала кацялкамі, вёдрамі — ранак марозны, усё аж грыміць. М. Ткачоў. // Утвараць гукі, падобныя на невыразную гаворку (пра птушак). За бярэзнікам, каля сасновага бору, балбатаў цецярук. Ляўданскі. [Лубяніха:] — У двары індыкі балбочуць, куры-цацаркі важна пахаджваюць. Ракітны.

3. што і без дап. Распускаць чуткі; гаварыць пра тое, пра што лепш маўчаць. [Кулеш:] — Балбочуць у вёсцы, што партызаны заходзяць да Масола. Праўда гэта? — Сам кажаш, што балбочуць. Значыць, балбатня і ёсць, — адказала Палагея. Шамякін. [Цётка К у ліпа:] — Ад злога вока нікуды не схаваешся. Цяпер пачнуць рознае балбатаць. Жычка.

4. без дап. Займацца пустымі размовамі, а не справай. Балбатаць, вядома, лягчэй, чым рабіць. Паслядовіч.

5. без дап. Булькаць — пра ваду, што бяжыць або кіпіць. Так весела ў каменьчыках Балбоча ручаёк. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

безнасе́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.

Сорт грушы без зярнят.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

беспіло́тны, ‑ая, ‑ае.

Які ляціць без пілота; якім кіруюць з зямлі. Беспілотны апарат.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

выро́д, ‑у, М ‑дзе, м.

У выразе: няма роду без выроду гл. няма.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́страліць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; зак., што і без дап.

Тое, што і стрэліць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бяспла́навы, ‑ая, ‑ае.

Пазбаўлены планавасці, плана; які робіцца без плана. Бяспланавая капіталістычная гаспадарка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

валя́шчы, ‑ая, ‑ае.

Разм. Які ляжыць без ужытку, нікому не патрэбны; непрыгодны, заваляшчы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адатка́ць, адатку, адатчэш, адатчэ; адатчом, адатчаце; зак., што і без дап.

Закончыць ткаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адсарбі́раваць, ‑руе; зак. і незак., што і без дап.

Спец. Правесці (праводзіць) адсорбцыю.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

галару́ч, прысл.

Разм. Без рукавіц, з голымі рукамі. Не ідзі на мароз галаруч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)