спас¹, -у, м.

У выразе: спасу няма —

1) ад каго-, чаго-н., не пазбавіцца, не ўратавацца ад каго-, чаго-н.

Спасу няма ад пустазелля;

2) пра вельмі моцную ступень праяўлення чаго-н.

Спасу няма ад дажджу.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вышэ́йшы, ‑ая, ‑ае.

1. Выш. ст. да прым. высокі (у 1–3 знач.).

2. Галоўны, кіруючы. Вышэйшы суд. Вышэйшыя органы ўлады.

3. Самы высокі па ступені развіцця. Вышэйшы жывёльны свет. Вышэйшыя грыбы. Вышэйшая нервовая дзейнасць.

4. Наступны за сярэднім (у сістэме асветы). Вышэйшая адукацыя. Вышэйшая навучальная ўстанова.

•••

Вышэйшая ступень параўнання гл. ступень.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

імаве́рнасць, ‑і, ж.

Аб’ектыўная магчымасць ажыццяўлення чаго‑н., ступень ажыццявімасці. Імавернасць падзей. // Ступень абгрунтаванасці, упэўненасці ў праўдападобнасці або ажыццявімасці чаго‑н.; верагоднасць, дапушчальнасць. Такое дапушчэнне набывае тым большую імавернасць, што дыплом доктара медыцыны Скарына атрымаў у Італіі і мог быць таму прынят у Празе пазней за італьянскага батаніка. Алексютовіч.

•••

Тэорыя імавернасцей гл. тэорыя.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кві́нта, -ы, ДМ -нце, мн. -ы, -аў, ж.

1. Пятая ступень гамы, а таксама інтэрвал, які ахоплівае пяць ступеней.

2. Самая высокая па тоне струна некаторых струнных інструментаў.

◊

Павесіць нос на квінту (разм., жарт.) — зажурыцца, засумаваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

напру́жыць, -жу, -жыш, -жыць; -жаны; зак., што.

1. Зрабіць пругкім.

Н. мускулы.

2. перан. Узмацніць, павысіць ступень праяўлення чаго-н.

Н. зрок.

Н. слых.

Н. голас.

Н. памяць.

|| незак. напру́жваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. напру́жанне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

во́кіс, ‑у, м.

Спец. Сярэдняя ступень акіслення рэчыва (у адрозненне ад закісу — ніжэйшай і перакісу — вышэйшай ступені). Вокіс жалеза, медзі, вугляроду.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дэ́цыма, ‑ы, ж.

1. Інтэрвал паміж першай і дзесятай ступенямі дыятанічнай гамы. // Дзесятая ступень дыятанічнай гамы.

2. Страфа з дзесяці радкоў.

[Ад лац. decima — дзесятая.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

приближе́ние

1. (действие) прыбліжэ́нне, -ння ср., набліжэ́нне, -ння ср.;

2. мат. прыбліжэ́нне, -ння ср.;

сте́пень приближе́ния ступе́нь прыбліжэ́ння;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

патэнцыя́л, -у, м.

1. Фізічная велічыня, што характарызуе сілавое поле ў дадзеным пункце (спец.).

2. перан. Ступень магутнасці ў якіх-н. адносінах, сукупнасць сродкаў, неабходных для чаго-н. (кніжн.).

Ваенны п. (рэсурсы для вядзення вайны). Эканамічны п. краіны.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

памянша́льнасць, ‑і, ж.

Спец. Граматычная катэгорыя, якая ўказвае на паменшаную велічыню прадмета або ступень якасці ў параўнанні з другім прадметам або якасцю.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)