Ро́счынак (росчынок) ’рашчына’ (хойн., Мат. Гом.). Можна дапусціць уплыў польск. мовы (rozczyn ’тс’ з суф. *‑ъkъ > ‑ок). Аднак вядома і польск. rozczyna ’тс’. Да раз‑/рос‑ (< прасл. *orz‑) і чыніць < прасл. *činiti ’рабіць’ (гл.). Параўн. укр. ро́зчин ’раствор’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Марганцоўка ’крышталі або раствор марганцавакіслага калію’ (ТСБМ). З рус. разм. марганц́овка ’тс’, якое да ма́рганец < ням. Manganerz < італ. manganese ’тс’ — скажонае лац. Magnes ’магнесійскі, з горада Magnēsia’ (Праабражэнскі, 1, 510; Фасмер, 2, 572; Голуб-Ліер, 301; Крукоўскі, Уплыў, 89).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
раскалаці́ць, ‑калачу, ‑калоціш, ‑калоціць; зак., што.
1. Інтэнсіўна мяшаючы, калоцячы (у 5 знач.), размяшаць, зрабіць раўнамерным раствор чаго‑н. Калёсамі раскалацілі гразь. Раскалаціць цеста на бліны.
2. Разм. Разбіць, размалаціць. Раскалаціць гаршчок.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
во́цат, ‑у, М ‑цаце, м.
Раствор воцатнай кіслаты — вадкасць з рэзкім кіслым смакам (ужываецца як вострая прыправа ў ежу, для кансервавання прадуктаў і інш.). Для салатаў лепш ужываць араматызаваны воцат. «Работніца і сялянка».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
незако́нчаны, ‑ая, ‑ае.
Які не даведзены да канца; незавершаны. Незакончанае пісьмо. Незакончаная адукацыя. □ Высокі вежавы кран павольна рухаўся па рэйках, падаючы цэглу і раствор на рыштаванні незакончанага будынка. Хадкевіч.
•••
Незакончанае трыванне гл. трыванне.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
со́давы, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да соды. Содавы раствор. Содавы завод. Содавая вытворчасць. Содавыя вапны. // у знач. наз. со́давая, ‑ай, ж. Напітак з раствору пітной соды і спажыўнай солі ў газіраванай вадзе.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
со́ладавы, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да соладу (у 1 знач.). Соладавы цукар. // Які з’яўляецца соладам. Соладавы раствор. // Прыгатаваны з соладам. Соладавы пернік. Соладавыя дрожджы. // Які мае адносіны да вытворчасці соладу. Соладавы цэх.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нейтра́льны в разн. знач. нейтра́льный;
~ная дзяржа́ва — нейтра́льное госуда́рство;
~ная зо́на — нейтра́льная зо́на;
н. раство́р — нейтра́льный раство́р;
~ныя часці́цы ядра́ а́тама — нейтра́льные части́цы ядра́ а́тома;
○ ~ная раўнава́га — физ. безразли́чно-усто́йчивое равнове́сие;
н. по́яс магні́та — физ. безразли́чный по́яс магни́та;
н. ток. — физ. нейтра́льный ток
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
луг I (род. лу́гу) м. луг;
○ альпі́йскія лугі́ — альпи́йские луга́
луг II (род. лу́гу) м. (едкий щелочной раствор) щёлок, бук
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
канцэнтра́цыя, ‑і, ж.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. канцэнтраваць, дзеянне і стан паводле знач. дзеясл. канцэнтравацца. Канцэнтрацыя вытворчасці. Канцэнтрацыя рабочай сілы. Канцэнтрацыя раствору солямі.
2. Колькасць растворанага рэчыва, якая змяшчаецца ў пэўнай колькасці раствору. Раствор высокай канцэнтрацыі.
[Лац. concentratio.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)