фено́мен, ‑а, м.
1. Рэдкая, незвычайная, выключная з’ява. // Выдатны, выключны ў якіх‑н. адносінах чалавек. Янка Купала — літаратурны феномен беларускага народа.
2. У ідэалістычнай філасофіі — суб’ектыўны змест нашай свядомасці, які не адлюстроўвае аб’ектыўнай рэчаіснасці.
[Ад грэч. phainómenon — тое, што з’яўляецца.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
полно́ нареч., в знач. сказ., разг. по́ўна;
полно́ нали́ть стака́н по́ўна налі́ць шкля́нку;
сли́шком полно́ на́дта по́ўна;
там бы́ло полно́ наро́да там было́ по́ўна наро́ду (людзе́й).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вага́р, ‑а, м.
1. Рычаг для рэгулявання чаго‑н. або кіравання чым‑н. Вагар кіравання. Вагар руля.
2. перан. Сродак для ажыццяўлення якой‑н. дзейнасці. Друкаваная і вусная прапаганда — важнейшы вагар камуністычнага выхавання народа. «Беларусь».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адарва́цца сов., в разн. знач. оторва́ться; (порваться в результате резкого движения — ещё) оборва́ться;
у паліто́ ~ва́ўся гу́зік — у пальто́ оторвала́сь пу́говица;
фіра́нка ~ва́лася — занаве́ска оторвала́сь (оборвала́сь);
самалёт ~ва́ўся ад зямлі́ — самолёт оторва́лся от земли́;
ад кні́гі не́льга а. — от кни́ги нельзя́ оторва́ться;
а. ад наро́да — оторва́ться от наро́да;
а. ад праці́ўніка — воен. оторва́ться от проти́вника;
◊ сэ́рца ~ва́лася — се́рдце оборвало́сь
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
мело́дыка, ‑і, ДМ ‑дыцы, ж.
1. Сукупнасць меладычных сродкаў, уласцівых якому‑н. твору, творчасці народа, аўтара. Паэтычная сціпласць і выразнасць, мелодыка і гнуткасць верша складаюць аснову народнасці мовы Тараса Шаўчэнкі. Палітыка.
2. Вучэнне аб мелодыі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фельдма́ршал, ‑а, м.
Вышэйшае генеральскае званне ў рускай дарэвалюцыйнай і некаторых замежных арміях. // Асоба, якая мае гэта званне. У выдатным сузор’і вялікіх сыноў рускага народа ярка ззяе слаўнае.. імя .. Суворава — фельдмаршала і генералісімуса рускай арміі. «Беларусь».
[Ням. Feldmarschall.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сын, -а, мн. сыны́, -о́ў, м.
1. Асоба мужчынскага полу ў адносінах да сваіх бацькоў.
Малодшы с. вучыцца ў школе.
2. звычайна мн., перан., чаго. Чалавек як носьбіт характэрных рыс свайго асяроддзя, грамадства, народа і пад. (высок.).
Сыны Беларусі.
Сыны свайго часу.
|| ласк. сыно́к, -нка́, мн. -нкі́, -нко́ў, м. (да 1 знач.), сыно́чак, -чка, мн. -чкі, -чкаў, м. (да 1 знач.).
|| прым. сыно́ўскі, -ая, -ае (да 1 знач.).
Сыноўскія абавязкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
згука́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго.
Разм. Крыкам, сігналам сабраць у адно месца ўсіх або многіх. // Заклікаць да чаго‑н. Слова, што мужнасць кавала, Слова, што ў бой падымала, Сёння згукае да працы, Працы на шчасце народа. Кірэенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пацвярджэ́нне, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. пацвярджаць — пацвердзіць.
2. Тое, што пацвярджае, чым пацвярджаецца што‑н.; доказ. Выдатныя поспехі беларускага народа і яго баявога авангарда — Кампартыі Беларусі — нагляднае і пераканаўчае пацвярджэнне праваты і жыццёвасці ленінізма. «Маладосць».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
забасто́ўка, ‑і, ДМ ‑тоўцы; Р мн. ‑товак; ж.
Арганізаванае масавае спыненне работы на прадпрыемстве, каб прымусіць капіталіста задаволіць патрабаванні рабочых; стачка. Усеагульная забастоўка. □ Забастоўка рабочых на лесапільні паказала Андрэю, што сіла працоўнага народа ў яго салідарнасці, арганізацыі. Хромчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)