гравю́ра, ‑ы, ж.

1. Малюнак, выразаны на гладкай паверхні цвёрдага матэрыялу (дрэва, металу, шкла), а таксама адбітак такога малюнка на паперы.

2. Від графікі, у якім выявай з’яўляецца такі малюнак.

[Фр. gravure.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

піла́, -ы́, мн. пілы і (з ліч. 2, 3, 4) пілы́, піл, ж.

1. Стальная зубчастая пласціна (або дыск) для разразання дрэва, металу і пад.

Ручная п. (інструмент у выглядзе такой пласціны з ручкай). Механічная п. (машына для пілавання). Цыркулярная п.

2. перан. Пра чалавека, які пілуе (у 2 знач.) каго-н. (разм., неадабр.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

жэто́н, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Металічны знак, які паказвае на прыналежнасць да якой-н. арганізацыі або выдаецца на памяць аб якой-н. падзеі.

Сярэбраны ж.

2. Кружок з металу, пластмасы, які служыць умоўным знакам чаго-н., дае права на што-н.

Атрымаць ж. у гардэробе.

Купіць ж. у метро.

|| прым. жэто́навы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ні́кель, ‑ю, м.

1. Серабрыста-белы тугаплаўкі метал.

2. Верхні слой з гэтага металу на паверхні металічных вырабаў. Трапяткія водбліскі запалкі .. успыхвалі на які міг на нікелі дзвярной ручкі і знікалі. Лынькоў.

[Ням. Nickel.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прафілява́ць, ‑люю, ‑люеш, ‑люе; зак. і незак., што.

Спец.

1. Надаць (надаваць) правільны папярочны профіль (дарозе, дарожнаму палатну).

2. Надаць (надаваць) адпаведную форму дэталі з паласавога металу шляхам апрацоўкі на спецыяльнай машыне.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

інкруста́цыя, ‑і, ж.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. інкруставаць. Займацца інкрустацыяй. Інкрустацыя па дрэву.

2. Узоры, малюнкі з пласцінак косці, перламутру, металу, дрэва і інш., урэзаныя ў паверхню прадмета. Стол з інкрустацыяй.

[Ад лац. incrustatio — пакрыццё чым‑н.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

уста́лость

1. сто́мленасць, -ці ж., сто́ма, -мы ж., змо́ранасць, -ці ж., змо́ра, -ры ж.;

2. (о металле) сто́мленасць, -ці ж.;

уста́лость мета́лла сто́мленасць мета́лу;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

барэлье́ф, ‑а, м.

Від скульптуры, выкананай на паверхні каменя, дрэва, металу і пад., якая выступае над паверхняй, утвараючы з ёю адно цэлае. На цокалі манумента — барэльеф з адлюстраваннем асобных эпізодаў гераічнай абароны крэпасці. «Звязда».

[Фр. bas-relief.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

То́кар ’рабочы, спецыяліст па апрацоўцы металу, дрэва і пад. шляхам абточвання’ (ТСБМ, Гарэц., Ласт., Некр. і Байк., Арх. Вяр., Вруб.), такар ’тс’ (Стан.), ст.-бел. токар ’токар’ (1557 г., КГС). Укр. то́кар ’тс’, рус. то́карь ’тс’, польск. tokarz ’тс’, звязана з тачыць ’абточваць’ (Брукнер, 573; Фасмер, 4, 70).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

про́філь, -ю, мн. -і, -яў, м.

1. Від збоку (твару, прадмета).

Прыгожы п. твару.

Сфатаграфавацца ў п.

2. Сячэнне, разрэз чаго-н. (спец.).

П. дарогі.

П. сталі.

3. Сукупнасць спецыфічных рыс, якія характарызуюць якую-н. сферу дзейнасці, а таксама характар вытворчага ці навучальнага ўхілу (кніжн.).

Спецыяльнасць шырокага профілю.

Раён збожжавага профілю.

П. прадпрыемства.

|| прым. про́фільны, -ая, -ае (да 2 знач.).

Профільная пракатка металу.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)