зата́рыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; зак., што.
Змясціць у тару. Затарыць яблыкі. / у перан. ужыв. Пясочку ў лёгкіх мала, яшчэ не ўсё затарыў, Папыласось з запалам Кілімы тратуараў. Барадулін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
першаўзо́р, ‑у, м.
Першапачатковы ўзор, аснова для творчасці. Арыгінальных вершаў на рускай мове, якія не мелі б аўтарскіх беларускіх першаўзораў, у Багдановіча адносна мала: крыху больш дзесяці. Лойка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Мярэкаць 1 ’мала знаць, біцца ў цямноце’, *з цяжкасцю пазнаваць, разумець’ (Уласт). Укр. закарп. мереконіти ’здавацца’, ’мроіцца’, рус. мерекать: тамб. ’марыць, задумвацца’, уладз. ’вельмі мала ведаць’, пск., цвяр. ’здавацца, мроіцца’, ’вярзціся, блюзніцца’, мерек ’злы дух, страшыдла’, меречить ’задумваць благое’. Роднасныя — рус. меркнуть, бел. змяркацца, змрок (гл.), літ. merkti ’міргаць’, гоц. maurgins ’ранак’, ст.-в.-ням. morgan ’тс’, ст.-інд. markäh ’зацменне сонца’ (Фасмер, 2, 602 і 605; ЕСУМ, 3, 440).⇉'
◎ Мярэкаць 2 ’кеміць, абмяркоўваць’ (Растарг.), рус. сіб. мерековать ’кеміць, разбірацца’, уладз. ’доўга думаць’, ’прыкідваць, меркаваць’. З меркаваць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
немно́го
1. нареч., безл., в знач. сказ. няшма́т; нямно́га, ма́ла;
немно́го по́льзы от э́того няшма́т (нямно́га, ма́ла) кары́сці ад гэ́тага;
2. нареч. (чуть-чуть, слегка) тро́хі, крыху́;
немно́го голова́ боли́т крыху́ (тро́хі) галава́ балі́ць;
вы́пить немно́го воды́ вы́піць тро́хі (крыху́) вады́;
немно́го подви́нуть тро́хі (крыху́) пасу́нуць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вели́кий в разн. знач. вялі́кі;
◊
от ма́ла до вели́ка ад мало́га да вялі́кага;
вели́кое мно́жество мно́га-мно́га;
беда́ не велика́ невялі́кая бяда́.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ледзьве, ледзь, траха, насілу; мала (абл.) □ на валаску
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
верхаўё, ‑я, н., зб.
Разм. Верхняя частка спілаванага і ачышчанага ад галля дрэва. [Буднік:] — Дзялянка вялікая, хаця б да вясны ўправіліся паваліць. А падборка верхаўя, сучча, ламачча мала зойме? Ермаловіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
до́піс, ‑у, м.
Паведамленне пра што‑н., заметкі, дасланыя ў газету ці часопіс. Юнкораўскія допісы. □ Пісаў .. [Заранік] у газету мала — паслаў два аператыўныя допісы і нарыс пра брыгаду Лясовіча. Хадкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
няпло́дны, ‑ая, ‑ае.
1. Які не прыносіць, дае мала пладоў. Няплодная вішня. Няплодная глеба.
2. Які не можа даць патомства. Аношка з жонкаю няплодны — Не павялося на дзяцей. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ *Праве́ндзіцца, провендытыс, провэндытысь ’мала што зрабіць’ (пін., драг., Бел.-рус. ізал.). На думку Клімчука (там жа, 52), суадносіцца з рус. дыял. веньгаться ’рабіць павольна, бязладна; поркацца’. Хутчэй, экслрэсіўнае ўтварэнне на базе польск. wędzić ’капціць, вэндзіць’, гл. вэндзіцца ’марудзіць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)