інфа́ркт, ‑у, М ‑кце, м.

Ачаг амярцвення ў тканках, выкліканы спыненнем прытоку крыві ў выніку спазмы або закупорвання сасудаў. Інфаркт сардэчнай мышцы.

[Ад лац. infarctus — напоўнены.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пракусі́ць, ‑кушу, ‑кусіш, ‑кусіць; зак., што.

Упіўшыся зубамі, нанесці глыбокую рану; наскрозь прагрызці. Сабака пракусіў нагу. □ [Марта] да крыві пракусіла ніжнюю губу. Бядуля.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кімо́граф, ‑а, м.

1. Прыбор для графічнай рэгістрацыі ціску крыві, скарачэння мышцы і інш.

2. У эксперыментальнай фанетыцы — прыбор для запісу крывой гукаў.

[Ад грэч. kyma — хваля і graphō — пішу.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

малакро́ўе, ‑я, н.

Хваравіты стан, які характарызуецца памяншэннем колькасці крыві або якасным змяненнем яе саставу (памяншэннем колькасці чырвоных крывяных цельцаў і гемаглабіну); анемія.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пазліпа́цца, ‑аецца; зак.

1. Зліпнуцца — пра ўсё, многае. Валасы пазліпаліся над ілбамі ад крыві. Галавач.

2. перан. Заплюшчыцца — пра ўсё, многае. Павекі пазліпаліся.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

засто́й, -ю, м.

1. Спыненне, затрымка ў руху, функцыянаванні чаго-н.

З. крыві ў лёгкіх.

З. у правах.

Плацяжы знаходзяцца ў застоі.

2. Час пасіўнага, вялага стану грамадскага жыцця, думкі.

З. эканомікі.

З. у духоўным развіцці.

|| прым. засто́йны, -ая, -ае.

Застойная вада.

З. перыяд.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

крыва́вы, -ая, -ае.

1. Напоўнены, пакрыты кроўю, з прымессю крыві.

К. мазоль.

Крывавая рана.

2. Які суправаджаецца кровапраліццем, гібеллю многіх людзей.

Крывавае злачынства.

К. бой.

3. Які ўчыніў многа забойстваў.

К. кат.

4. перан. Вельмі пакутлівы, цяжкі.

Крывавая праца.

К. пот.

|| наз. крыва́васць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сцячы́, сцяку́, сцячэ́ш, сцячэ́; сцячо́м, сцечаце́, сцяку́ць; сцёк, сцякла́, -ло́; сцячы́; зак.

1. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Пра вадкасць: збегчы па нахіленай паверхні ўніз.

2. Знемагчы ад страты крыві.

Ранены сцёк крывёю.

|| незак. сцяка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. сцёк, -у, м.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Расі́ць1 ’мачыць расою, кроплямі слёз, крыві’ (ТСБМ, Байк. і Некр.). Параўн. рус. роси́ть ’пакрывацца расою’, польск. rosić ’мачыць расою’. Гл. раса́1.

*Расі́ць2, расы́ты ’прарошчваць’ (Клім.). Да раса́2 (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

беспрыто́мнасць, ‑і, ж.

Уласцівасць беспрытомнага; адсутнасць прытомнасці. Праціснуўшыся паўз цэглу і абадраўшыся да крыві, Чыжык застагнаў ад болю і зноў у беспрытомнасці ўпаў. Лупсякоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)