дазна́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
Сабраць, атрымаць звесткі аб кім‑, чым‑н.; даведацца пра каго‑, што‑н. Міхалка і не стараўся дазнацца, дзе бывае яго гаспадар. Чорны. Камандзір растлумачыў, як і куды ісці кожнаму разведчыку, аб чым дазнацца. Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
камо́да, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.
Невысокая шафа з некалькімі шуфлядамі для хавання бялізны і розных хатніх рэчаў. — Абручальны пярсцёнак у камодзе, — выціснуў гаспадар з дакорам у голасе. Бажко. [Бабейка] згроб паперы са стала і кінуў у шуфляду камоды. Хадкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дзяржа́ць, ‑жу́, ‑жы́ш, ‑жы́ць; незак., каго-што.
Трымаць. — Таксама мне гаспадар, — гаворыць старшы конюх Ячны. — Што дзе дзяржыць, там і кіне. Брыль. — Павінны мы моцна дзяржаць у руках тое, чым мы моцныя. Чорны. — Дзяржыце гэтага малайца! — паказвае пагранічнік на Гудзілку. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
затапта́ны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад затаптаць.
2. у знач. прым. Брудны ад слядоў. На затаптанай падлозе гаспадар з госцем дайшлі да стала на покуце і селі. Пестрак.
3. у знач. прым. Пашкоджаны, знішчаны, памяты пры хадзьбе. Затаптаны след.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
карчма́р, ‑а, м.
Чалавек, які трымае карчму; гаспадар карчмы. У свята карчма была заўсёды поўная. Карчмар паспяваў толькі запісваць, хто колькі бярэ.. напавер. Брыль. Яшчэ пры цару ў гэтай хаце была карчма і трымаў яе стары карчмар Евель Пінхасік. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кватэ́рны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да кватэры (у 1 знач.). Кватэрная плата. Кватэрны гаспадар. Кватэрнае пытанне. // у знач. наз. кватэ́рныя, ‑ых. Грошы, якія выплачваюцца за найманне жылога памяшкання.
2. Звязаны з забеспячэннем войск памяшканнямі. Кватэрная часць. Кватэрнае размяшчэнне войск.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
непрабу́дны, ‑ая, ‑ае.
Вельмі моцны, беспрабудны (пра сон). Напрацаваўшыся за дзень каля малатарні, гаспадар спаў непрабудным сном. Пальчэўскі. Гэта быў час, калі ўвесь горад спаў непрабудным сном. Шыловіч. / у перан. ужыв. Дрэмле папараць з густой крушынай Лясным, чароўным, непрабудным сном. Танк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
непракты́чны, ‑ая, ‑ае.
1. Які не разбіраецца ў практычных справах; пазбаўлены практычнасці. Непрактычны гаспадар. □ Рухі Пятра вуглаватыя, мітуслівыя і лёгка выдавалі яго як непрактычнага ў гаспадарчых справах інтэлігента. Ракітны.
2. Малапрыдатны да чаго‑н., нявыгадны па сваіх якасцях, выніках. Непрактычны спосаб.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прагудзе́ць, ‑джу, ‑дзіш, ‑дзіць; ‑дзім, ‑дзіце; зак.
Разм. Тое, што і прагусці. Дзесьці далёка-далёка ледзь чутна прагудзеў паравоз. Лынькоў. Коней прывязалі да плота, і Хоміч, падзюбаўшы двума тоўстымі пальцамі ў шыбу, прагудзеў магічнае ў той час: — Эй, гаспадар, адчыні! Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прышэ́лец, ‑льца, м.
Прышлы, чужы, не тутэйшы чалавек. Тут [у Канадзе] вельмі многа былых прышэльцаў з усходняй Еўропы. Брыль. — Ого, без дакументаў! — мнагазначна сказаў малады, пільна разглядаючы пакрытыя рубцамі з яшчэ не загоенымі ранамі рукі прышэльца. Лупсякоў. Гаспадар падхапіўся, замітусіўся ля прышэльцаў. Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)