самкну́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -не́цца; зак.

1. Злучыцца, стаць шчыльным.

Шарэнгі самкнуліся.

2. Пра вочы, губы і пад.: заплюшчыцца, стуліцца.

Вусны самкнуліся.

|| незак. змыка́цца, -а́ецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прапла́каць, -ла́чу, -ла́чаш, -ла́ча; -ла́ч; зак.

Правесці які-н. час плачучы.

Цэлы дзень праплакала.

◊

Праплакаць вочы (разм.) — доўгі час аплакваючы каго-, што-н., бядуючы, упасці ў глыбокі смутак.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шкляне́ць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -е́е; незак.

Застываючы, станавіцца падобным на шкло.

Вада ў сажалцы шклянее.

Вочы паступова шклянелі (перан.: станавіліся нерухомымі, застылымі).

|| зак. ашкляне́ць, -е́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

раско́сы в разн. знач. раско́сый;

~сыя во́чы — раско́сые глаза́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вы́лупить сов., прост. вы́лупіць, мног. павылу́пліваць;

вы́лупить глаза́ вы́лупіць во́чы;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

водяни́стый вадзяні́сты;

водяни́стые глаза́ вадзяні́стыя во́чы;

водяни́стый карто́фель вадзяні́стая бу́льба.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Жму́ра ’той, хто жмурыць вочы; каты’ (Нас.). Рус. смал., пск. жму́ра ’той, хто жмурыць вочы; нелюдзень’. Аддзеяслоўны бязафіксны наз. ад жмурыць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ба́нькі ’вочы’ (Нас.). Укр. ба́ньки ’выпучаныя вочы’, ба́нька ’бялок вока; крышталік вока’, банька́тий ’з выпучанымі вачыма’, банька́ч ’тс’. У рус. мове ба́нька ’вочы’ толькі ў зах. і паўд. гаворках. Бясспрэчна, ад ба́нька шкляная пасудзіна; бурбалка, пузыр і г. д.’ (так ужо меркаваў Даль).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

зама́сліцца, -люся, -лішся, -ліцца; зак.

1. Запэцкацца маслам, чым-н. тлустым.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Пачаць масліцца, заблішчаць.

Вочы замасліліся.

|| незак. зама́слівацца, -аюся, -аешся, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

кругле́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е; незак.

1. Станавіцца круглым (у 1 знач.), круглейшым.

Вочы ад здзіўлення круглеюць.

2. Таўсцець, папраўляцца.

|| зак. акругле́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е і пакругле́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)