цот, -у, М цо́це, м.
Лік, які дзеліцца на два без астатку.
◊
Цот і лішка — гульня, пабудаваная на ўгадванні колькасці прадметаў, узятых у жменю вядучым гульні.
Гуляць у ц. і лішку.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ця́міць, -млю, -міш, -міць; незак., што, у чым і без дап. (разм.).
Разумець сэнс чаго-н.; разбірацца ў чым-н., кеміць.
У гэтым пытанні ён цяміць.
|| зак. сця́міць, -млю, -міш, -міць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
занядба́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
Перастаць дбаць пра каго‑, што‑н., пакінуць каго‑, што‑н. без догляду, без увагі. Пасля смерці жонкі, якая была галавой у хаце, Трахім занядбаў гаспадарку. Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
запра́ва, ‑ы, ж.
Тое, чым запраўляюць страву; прыправа, закраса. Там [на чужыне] давалі толькі шпінат. Без заправы, Без грама солі. Аўрамчык. На думку маёй бабкі, суп з фасолі не патрабуе ні прыправы, ні заправы. Сяркоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
праве́зці сов.
1. в разн. знач. провезти́;
шафёр ~вёз мяне́ каля́ тэа́тра — шофёр провёз меня́ во́зле теа́тра;
п. два кіламе́тры — провезти́ два киломе́тра;
п. пасажы́ра без біле́та — провезти́ пассажи́ра без биле́та;
2. прокати́ть;
~вязі́ мяне́ на машы́не! — прокати́ меня́ на маши́не!
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
све́дка м. и ж.
1. (о мужчине) свиде́тель, очеви́дец; (о женщине) свиде́тельница, очеви́дица;
яны́ развіта́ліся без ~дак — они́ прости́лись без свиде́телей;
быць за ~ку — быть свиде́телем (очеви́дцем), свиде́тельницей (очеви́дицей);
2. юр. (о мужчине) свиде́тель; (о женщине) свиде́тельница;
паказа́нні ~дак — показа́ния свиде́телей
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ця́жкасць ж.
1. тя́жесть;
2. тя́жесть, тру́дность; тя́гостность, обремени́тельность;
3. тру́дность, тя́жесть;
4. тя́жесть, тя́гостность;
5. изнури́тельность; тя́жесть;
6. тяжелове́сность;
1-6 см. ця́жкі;
7. (затруднение, препятствие) тру́дность;
паслявае́нныя ~ці — послевое́нные тру́дности;
◊ без ~ці — без тру́да;
з ~цю — с трудо́м
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прасту́каць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
1. што і без дап. Утварыць стук; паведаміць што‑н. умоўным стукам. // без дап. Прайсці, прабегчы са стукам. Па калідоры прастукаў абцасамі суседскі хлопчык. Корбан.
2. каго-што. Даследаваць стан унутраных органаў пры дапамозе лёгкага пастуквання (пальцамі ці малаточкам) па паверхні цела; выстукаць. Прастукаць хвораму грудзі.
3. што і без дап. Стукаць некаторы час.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
транзі́т, ‑у, М ‑зіце, м.
1. Правоз тавараў ці пасажыраў з аднаго пункта ў іншы праз прамежкавыя пункты. Транзіт тавараў цераз Мінскі чыгуначны вузел.
2. Перавозка грузаў без перагрузкі іх на прамежкавых станцыях.
3. у знач. прысл. транзі́там. Пераязджаючы або перавозячы што‑н. куды‑н. без перасадкі ці без перагрузкі на прамежкавых пунктах. Груз ідзе транзітам.
[Ад лац. transitus — пераход.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Валы́ндацца ’хадзіць без работы’ (Арх. Бяльк.). Гл. валанда.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)