Verbum

сі́верны, ‑ая, ‑ае.

Разм. Паўночны (пра вецер); халодны з рэзкім пранізлівым ветрам (пра пагоду). На дварэ за вугламі па-воўчы скавытаў халодны сіверны вецер. Нікановіч. Пазней.. [Аляксей] бачыў сіверную, віхурную зіму пад Сталінградам у новай танкавай брыгадзе, якая яшчэ не была ў баях. Мележ.

сінкрэты́зм, ‑у, м.

Кніжн.

1. Злітнасць, нерасчлянёнасць, якія характарызуюць першапачатковы, неразвіты стан чаго‑н. Сінкрэтызм першабытнага мастацтва. □ Паэтычнае мысленне тут [у рукапіснай ананімнай паэзіі] яшчэ таксама не адасобілася ад фальклорнага сінкрэтызму. Ярош.

2. Неарганічнае спалучэнне разнародных элементаў — філасофскіх поглядаў, рэлігійных сістэм і інш. Рэлігійны сінкрэтызм перыяду элінізму.

[Ад грэч. synkrētismós — злучэнне.]

ску́чыцца, ‑чыцца; зак.

1. Разм. Сабрацца ў кучу, у адно месца; стоўпіцца. Усе палітвязні, што былі яшчэ на калідоры, скучыліся ля Максімавай камеры. Машара.

2. Размясціцца на невялікай плошчы ў вялікай колькасці блізка адзін ад другога. Скучыліся каля гасцінца кусты алешніку. Галавач.

со́ня, ‑і.

1. м. і ж. Разм. Чалавек, які любіць спаць, многа спіць. — А дзе Ліда? — Спіць яшчэ. — О-о, соня, — нібы здзівіўся.. [Васіль] і падышоў да ўваходу ў другі пакой. Федасеенка.

2. ж. Невялікая жывёліна атрада грызуноў, якая праводзіць зіму ў спячцы.

станаві́ты, ‑ая, ‑ае.

Абл. Паважны, самавіты. Васіль зайшоў да свайго прыяцеля Кандрата Біркі. ...Сюды падышоў яшчэ і Сымон Бруй, станавіты на выгляд мужык, разважлівы і спакойны. Колас. // Спакойны, ураўнаважаны. Станавіты характар. // Гаспадарлівы; заможны. — Каторыя .. станавітыя, гаспадары, тыя богу дзякуюць — парадак прыходзіць. Колас.

струкава́ты, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае шмат струкоў. Струкаватая фасоля. // Падобны да струна.

2. Разм. Кучаравы (пра шэрсць). / Пра валасы чалавека. Адкінуліся дзверцы і выткнулася белавалосая струкаватая галава шафёра, яшчэ зусім маладога хлопца. Пташнікаў. Кепка блінам ляжала на струкаватай рыжай галаве. Алешка.

сцясні́ць, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; зак., каго-што.

Пацясняючы, пазбавіць прасторы, зрабіць меншымі прастору, месца, якое занята кім‑, чым‑н. Каб яшчэ больш сцясніць пазіцыю і не даць палякам разгарнуцца для бою, Букрэй загадаў заваліць дарогу за грэбляю, каб конніца не магла праскочыць. Колас.

счака́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

Пачакаць некаторы час. [Васіль Бусыга:] — Не, трэба счакаць яшчэ: а ну ж з’явіцца Саўка з добраю навіною. Колас. [Капітан] .. трохі счакаў і затым цвёрдай рукой загадна штурхнуў [Турка] ў спіну. Быкаў. Мікалай Пятровіч счакаў, пакуль стане ціха, і ўрачыста загаварыў. Нядзведскі.

таўхані́на, ‑ы, ж.

Разм. Беспарадкавы рух, штурханіна, цісканіна. Хлеб прывозілі ў чырвонай скрыні на возе. Ён цёпла і свежа пах. Чарга тады раўнялася, расцягвалася яшчэ далей: пачыналася таўханіна і крык каля дзвярэй. Адамчык. Добрыя вярсты дзве не спыняліся нястрыманыя жарты, таўханіна, сумятня. Колас.

тваро́г, ‑рагу, м.

Прадукт харчавання, які атрымліваецца з кіслага малака пры аддзяленні ад яго сыроваткі пасля адтоплівання. Тлусты тварог. □ Маці есці пакідала Ды йшла ў камору па другое, Яшчэ больш смачнае, ядкое, І тарабаніла сюды Для заканчэння ўжо яды Тварог, запраўлены смятанай. Колас.