Verbum

дыле́ма, -ы, мн. -ы, -ле́м, ж.

1. Меркаванне, паводле якога прадмету прыпісваюцца дзве супярэчлівыя прыметы, якія выключаюць магчымасць трэцяй (спец.).

2. Становішча, пры якім выбар аднаго з двух супрацьлеглых рашэнняў аднолькава цяжкі.

Стаяць перад складанай дылемай.

лісі́ца, -ы, мн. -ы, -сіц, ж.

1. Тое, што і ліса (у 1 знач.).

2. Тоўстае круглае палена, якое кладзецца ўпоперак саней пры перавозцы бярвення (разм.).

|| памянш. лісі́чка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.

бег, бе́гу, м.

1. Хуткае перамяшчэнне, пры якім моцна адштурхоўваюцца нагамі ад зямлі.

Б. на месцы.

Марафонскі б. (від спартыўнага спаборніцтва).

2. перан. Наогул імклівае перамяшчэнне чаго-н.

Б. часу.

|| прым. бегавы́, -а́я, -о́е.

Бегавая дарожка.

бульката́ць, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -ко́ча; незак.

1. Бурліць, бурна кіпець (пра вадкасць).

Булькоча горная рака.

2. безас. Утвараць глухія перарывістыя гукі пры захворванні горла, грудзей.

У горле булькоча.

|| наз. бульката́нне, -я, н.

бы́дла, -а, н.

1. зб. Буйная рагатая жывёла.

Гнаць б. ў поле.

2. перан. Пры выказванні зневажальных, пагардлівых адносін да каго-н. (разм., пагард.).

З дзяцінства ён толькі і чуў: «Мужык, б.».

|| прым. быдля́чы, -ая, -ае.

пратэктара́т, -а і -у, М -ра́це, м.

1. -у. Форма залежнасці, пры якой слабейшая краіна, фармальна захоўваючы свой дзяржаўны лад, фактычна падпарадкавана мацнейшай імперыялістычнай дзяржаве.

2. -а. Краіна, што знаходзіцца ў такой залежнасці.

На тэрыторыі пратэктарата.

злі́пнуцца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -нецца; зліпся, -плася; зак.

1. Злучыцца, прыліпнуць адзін да аднаго.

Лісты паперы зліпліся.

Валасы зліпліся ад поту.

2. перан. Пра вочы: закрыцца (пры моцным жаданні спаць).

|| незак. зліпа́цца, -а́ецца.

змрок, -у, м.

1. Адсутнасць святла, цемра.

З. атуліў прасторы.

2. Няпоўная цемната, прыцемак, пры якім яшчэ можна распазнаваць прадметы.

Вячэрні з.

3. Прыцемак паміж захадам сонца і наступленнем ночы, а таксама перадсвітальны прыцемак.

Перадранішні з.

адчува́нне, -я, мн. -і, -яў, н.

1. Псіхічны працэс успрымання з’яў аб’ектыўнага свету пры іх уздзеянні на органы пачуццяў.

А. дотыку.

А. новага.

2. Перажыванне, уражанне, прадчуванне; успрыманне свядомасцю, разуменне; пазнаванне.

Паэтычнае а. свету.

А. рэчаіснасці.

антэ́на, -ы, мн. -ы, -тэ́н, ж.

Праваднік або сістэма праваднікоў, частка радыё- і тэлевізійнай устаноўкі, якая служыць для выпраменьвання радыёхваль пры перадачы або для іх улоўлівання ў час прыёму.

Тэлевізійная а.

|| прым. антэ́нны, -ая, -ае (спец.).