прыплю́снуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак., каго-што.
1. Націснуўшы, зрабіць плоскім, трохі сплюшчыць. Прыплюснуць галоўку цвіка.
2. Сціснуць, закрыць (павекі). Станішэўскі.. хітра прыплюснуў павекі, пакрытыя чырвонай сеткай жылак. Асіпенка. [Паненка] прыплюснула пяшчотна вейкі. Дубоўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
праме́нне, ‑я, н., зб.
Прамені. Яшчэ не знікне снег з нізін Пад сонечным праменнем, Як у цяпліцы ў нас раслін Узыйдзе ўжо насенне. Аўрамчык. Праменне зор Крамля сівога дужэй мячоў, мацней гармат. Дубоўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
іглі́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.
Хваёвая іголка, звычайна маленькая. Ігліца кедравая намнога даўжэйшая ад сасновай, а галоўнае — у сасновай па дзве іглінкі ў пучку, а тут па чатыры. Дубоўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
саймікава́ць, ‑кую, ‑куеш, ‑куе; незак.
Разм. іран. Тое, што і саймаваць. Буслы ўжо выляталі на паплавы, на балоты сем’ямі. Нешта ўжо яны пачыналі саймікаваць са сваімі суседзямі, пачыналі рыхтавацца ў далёкі вырай. Дубоўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пазагара́цца, ‑аецца; зак.
1. Загарэцца, пачаць гарэць — пра ўсё, многае. Пазагараліся хаты. □ Пазагараліся кастры, ад іскры полымя гарыць. Дубоўка.
2. Пачаць свяціцца, блішчаць — пра ўсё, многае. Пазагараліся ліхтары на вуліцах. Пазагараліся зоркі на небе.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прапазі́цыя, ‑і, ж.
Уст. Прапанова. Зеленюкову прапазіцыю ўхвалілі .., і на сходзе запанаваў спакойны дзелавы настрой. Зарэцкі. Паслухаўшы ўсю такую размову, я падаў прапазіцыю: свае рэчы перакладваю на другі воз, а .. [мужчыны] няхай тут застаюцца. Дубоўка.
[Лац. propositio.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пераму́чыцца, ‑чуся, ‑чышся, ‑чыцца; зак.
Разм. Вельмі змучыцца; перастаць мучыцца. Перамучыўся той [воін], абмятаючы снег: быў дужэйшы і сам ненамнога. Дубоўка. Людміла вырашыла заставацца цвёрдай. Няхай Валодзя лепш раз перамучыцца, навошта дурыць хлопцу галаву. Арабей.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ку́ка, ‑і, ДМ куцы, ж.
Абл. Вялікі драўляны малаток рознай формы і рознага прызначэння. Паляжаў у калысцы, у пялёнках, а падрос — і работу знайшлі: за каровамі бег [наўздагон], кукай груд[ы] крышыў на раллі... Дубоўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
галга́н, ‑а, м.
Уст. лаянк. Галадранец; нягоднік. Пан пачынае з высокага ганка: — Як ты асмеліўся, галган пракляты, каля палаца хадзіць панібратам? Дубоўка. — Хапай, хапай яго, галгана! — закрычаў пан на лёкая. — Гэта ж Рымша! Якімовіч.
[З польск.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дапалі́ць, ‑палю, ‑паліш, ‑паліць; зак.
1. Скончыць паліць у чым‑н., выпаліць. Дапаліць у печы.
2. што. Скончыць паліць што‑н., спаліць поўнасцю. Дапаліць дровы. □ Град пабіў усё на полі, сонца рэшткі дапаліла. Дубоўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)