міралюбі́вы, ‑ая, ‑ае.

Які любіць мір, згоду, не схільны да сваркі, вайны. Міралюбівыя краіны. // Заснаваны на імкненні захаваць мір, мірныя адносіны; дружалюбны. Міралюбівае пагадненне. Міралюбівая палітыка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

по́шукавы, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да пошукаў, заняты пошукамі. Пошукавыя работы. □ Пасля вайны, калі на Палессі пачалі разведваць нафту, Віктар падаўся ў пошукавую партыю. Навуменка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ленд-лі́з, ‑у, м.

Сістэма пазыкі і перадачы Злучанымі Штатамі Амерыкі ў арэнду ўзбраення, сыравіны, харчавання і інш. тавараў краінам-саюзнікам у час другой сусветнай вайны.

[Англ. lend-lease.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

агрэсі́ўнасць, ‑і, ж.

Імкненне да развязвання грабежніцкай імперыялістычнай вайны; захопніцкая палітыка. // Актыўнае праяўленне варожасці. Бяссілле і перапалох пастуха прыспешваюць звера, прыдаюць яму агрэсіўнасць і рашучасць. Масарэнка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нядрэ́нны, ‑ая, ‑ае.

Даволі добры. [Полаг:] — Тры старшыні змяніліся [у калгасе] пасля вайны. Двое з іх і нядрэнныя людзі былі. Шамякін. [Русаковіч:] — Яна [канструкцыя] нядрэнная, але яе можна зрабіць яшчэ лепшай. Крапіва.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бур’я́н, ‑у, м., зб.

Агульная назва буйнасцябловага пустазелля; наогул усякае пустазелле. За гумном.. на высокім узгорку тырчыць аброслы бур’яном нямецкі дот, яшчэ з першай сусветнай вайны. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

удо́сыць, прысл.

Разм. Тое, што і удосталь. За чатыры гады вайны Нябёсы ўдосыць нагрэліся. Барадулін. Паспаўшы ўдосыць і на мяккім ложку, яны [дамы] і пачыналі дзень патрошку. Дубоўка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пагарэ́ць, -ру́, -ры́ш, -ры́ць; -ры́м, -рыце́, -ра́ць; -ры́; зак.

1. Страціць дом, маёмасць у выніку пажару, а таксама згарэць — пра ўсё, многае.

Адбудаваліся тыя, хто пагарэў.

Многія вёскі ў час вайны пагарэлі.

2. перан., без дап. і на чым. Пацярпець няўдачу (разм.).

П. на злоўжыванні службовым становішчам.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Гарэць некаторы час.

Свяча пагарэла і пагасла.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

суро́вы, -ая, -ае.

1. Якому не ўласціва паблажлівасць да сябе і іншых; цвёрды, ненахісны; уласцівы такому чалавеку.

С. камандзір.

С. характар.

2. Які не дапускае ніякіх паслабленняў; вельмі строгі; бязлітасны, жорсткі.

Суровая дысцыпліна.

Суровыя меры.

3. Вельмі цяжкі, поўны выпрабаванняў, невыносны.

Суровыя дні вайны.

4. Неспрыяльны для жыцця, халодны.

С. клімат.

Суровая зіма.

|| наз. суро́васць, -і, ж. (да 1—3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

тыл, -у, мн. -ы́, -о́ў, м.

1. Задняя частка, старана чаго-н.; частка, старана, процілеглая пярэдняй.

Зайсці з тылу.

2. Тэрыторыя, размешчаная ззаду лініі фронту.

Ударыць у т. праціўніку.

3. звычайна мн. Сукупнасць часцей, падраздзяленняў і ўстаноў, якія ствараюцца для матэрыяльнага, тэхнічнага і медыцынскага забеспячэння войск.

4. перан. У час вайны: уся краіна ў процілегласць фронту.

Працаўнікі тылу.

|| прым. тылавы́, -а́я, -о́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)