во́раг, -а, мн. -і, -аў, м.
1. Той, хто знаходзіцца ў стане варожасці з кім-н.; непрыяцель.
Закляты в.
2. Ваенны праціўнік, непрыяцель.
В. разбіты.
3. чаго. Прынцыповы праціўнік чаго-н.
В. алкаголю.
|| прым. варо́жы, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.).
В. стан.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
самалёт, -а, М -лёце, мн. -ы, -аў, м.
Лятальны апарат, цяжэйшы за паветра, з рухавіком і звычайна нерухомымі крыламі.
Транспартны с.
Ваенны с.
○
Дыван-самалёт — у казках: чарадзейны дыван, на якім героі пералятаюць па паветры ў любое месца.
|| прым. самалётны, -ая, -ае.
Самалётнае абсталяванне.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
карабе́ль, ‑бля, м.
Вялікае марское судна. Ваенны карабель. Акіянскі карабель. Служыць на караблі матросам. □ Па разгойдан[ым] бурлів[ым] моры ішоў горды ў смелым поступе сваім карабель, трымаючы курс на далёкае яснае сонца. Зарэцкі.
•••
Карабель-спадарожнік — касмічны карабель, выведзены на арбіту спадарожніка Зямлі.
Касмічны карабель — лятальны апарат, прызначаны для палёту чалавека ў космас.
Лінейны карабель — вялікі, добра ўзброены ваенны карабель, прызначаны для правядзення буйных аперацый; лінкор.
Паветраны карабель — дырыжабль або цяжкі самалёт.
Спаліць свае караблі гл. спаліць.
[Ад грэч. kárabos.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
памяшка́нне, ‑я, н.
Месца, дзе жыве, размяшчаецца хто‑, што‑н. (будынак, пакой і пад.). Памяшканне амбулаторыі занялі пад ваенны штаб. Мележ. — [Кантора] вунь там, — паказала Маня на памяшканне ў глыбіні двара. Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спусташа́льны, ‑ая, ‑ае.
Які прыводзяць да спусташэння, нясе спусташэнне. Спусташальная паводка. □ [Кузьма Чорны] думаў пра свой народ, пра сваю краіну, якой .. пагражаў спусташальны ваенны агонь. Кудраўцаў. Неўзабаве Русь падверглася спусташальнаму пападу.. Батыя. Чамярыцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тэлефані́ст, ‑а, М ‑сце, м.
1. Работнік тэлефоннай станцыі.
2. Ваенны сувязіст, спецыяліст па пракладцы тэлефоннай лініі. Камандзіры батарэй і гарматных разлікаў пачалі ставіць гарматы, і тэлефаністы пацягнулі тэлефонныя правады. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
карэспандэ́нт, -а, М -нце, мн. -ы, -аў, м.
1. Той, хто знаходзіцца ў перапісцы з кім-н.
2. Аўтар карэспандэнцый у газеце, часопісе, на радыё, тэлебачанні.
Уласны к.
Спецыяльны к.
Пазаштатны к.
Ваенны к.
|| ж. карэспандэ́нтка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так.
|| прым. карэспандэ́нцкі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дыве́рсія, -і, мн. -і, -сій, ж.
1. Ваенны манеўр, які мае на мэце адцягнуць увагу і сілы праціўніка ад месца галоўнага ўдару.
2. Вывядзенне са строю аб’ектаў ваеннага, дзяржаўнага значэння ў тыле ворага або ў якой-н. краіне агентамі замежнай дзяржавы, злачыннымі элементамі.
|| прым. дыверсі́йны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
маніто́р, ‑а, м.
1. Браніраваны з неглыбокай пасадкай ваенны карабель з буйнакалібернай артылерыяй, прызначаны для абстрэлу берагавых аб’ектаў і караблёў у прыбярэжных водах. Рачны манітор. Маракі манітор.
2. Тое, што і гідраманітор.
[Англ. monitor ад назвы першага карабля гэтага класа.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
труба́ч, ‑а, м.
1. Музыкант або сігнальшчык, што іграе на трубе. У Брэсце жыве адзін з удзельнікаў памятных баёў — ваенны музыкант трубач Міхаіл Ігнацюк. «Беларусь».
2. Разм. Тое, што і трубасты голуб.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)