пярхо́та, ‑ы, ДМ ‑хоце, ж.

Разм. Сухі кашаль, пакашліванне ад перасыхання, раздражнення ў горле; перханне. [Антон Жывіцкі], каб задушыць кашаль, — зняў з шыі хустку і амаль цэлы дзень, аж пакуль не мінулася пярхота, заціскаў ёю рот і нос. М. Ткачоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

разамле́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.

Разм. Стаць расслабленым, вялым. Цела сагрэлася, разамлела, думкі затуманіліся салодкай дрымотай. Якімовіч. Падняцца трэба толькі. Але цяжка падняцца, каб і хацеў, — разамлелі ногі, баляць плечы, ныюць і пякуць на далонях мазалі ад нажа. Пташнікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

самазахава́нне, ‑я, н.

Імкненне захаваць сваё жыццё, засцерагчы сябе ад небяспекі. Інстынкт самазахавання. □ Але засцярога і голас самазахавання бяруць верх, і.. [Лабановіч] кажа: — Ведаеце, Аксён, мы аб гэтым пагаворым як-небудзь другім разам, пагаворым так, каб ніхто не ведаў. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

спе́рціся, сапрацца; пр. спёрся, сперлася; зак.

Разм. Збіцца, стоўпіцца ў адным месцы. Сперціся ў адным пакоі. // перан. Сабрацца, накапіцца. Ніхто нікога не слухаў, а ўсе крычалі, крычалі, каб аслабаніць ад нечага грудзі, што вось сперлася, просіцца на волю. Галавач.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сука́ты, ‑ая, ‑ае.

Разм. Тое, што і сукасты. Грышка ўперад крочыць смела Цераз ельнік заімшэлы. У руках сукаты кій. А. Александровіч. Адляцеў паўсвета і паўнеба, паўзямлі спякотнай асвяжыў, каб на ранку між сукатых вербаў васільком прабіцца на мяжы. Летка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

узвялі́чыць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; зак., каго-што.

Кніжн. Праславіць; узнесці. Узвялічыць радзіму ў песнях. □ [Несцерка:] Хацеў я шкляра зняславіць, а цябе ўзвялічыць, ды ў апошнюю хвіліну ўсё .. сарвалася. В. Вольскі. Каб узвялічыць подзвіг партызанкі, Дубоўка называе яе беларускай Арыяднай. Лойка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

упэ́цкаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.

Забрудзіць, запэцкаць. Паглядзеўшы на купчастую хвойку, Максімка выбраў месца, каб дзе абаперціся і не ўпэцкаць свой новы палітон у жоўтую смалу, якая пацеркамі вісела, дастаў з кішэні дудку і няўпэўнена зайграў. Гурскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ураджа́йнасць, ‑і, ж.

1. Здольнасць глебы, расліны і пад. даваць пэўны ўраджай. Павысіць ураджайнасць ільну. □ [Лясніцкі:] — Колькі трэба будзе працы прыкласці, каб вярнуць зямлі даваенную ўраджайнасць. Шамякін.

2. Узровень ураджаю з пэўнай плошчы пасеву. Падлічыць ураджайнасць бульбы з аднаго гектара.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

флірт, ‑у, М ‑рце, м.

Какецтва, лёгкае заляцанне. — Гэта ж толькі флірт, мама, — выцерла ручніком рукі Ада. — Разумееце, для забавы, каб весялей ішоў час. Пальчэўскі. Гэта звычайны флірт. [Усеваладу] даўно здалося, што Алена хоча звярнуць на сябе яго ўвагу. Скрыган.

[Англ. flirt.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цішко́м, прысл.

1. Непрыкметна, употай; крадучыся, крадком. І Губіч тут быў не аднойчы, Не раз прабіраўся цішком Бязлюднаю сцежкаю воўчай У гэты эсэсаўскі дом. Колас.

2. Ціха, нягучна, без шуму. Ноччу Валька плакала цішком, каб не пачуў чужы. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)