*Маркоўняк, драг. морковняк ’дзікая пятрушка балотная, Peucedanum palustre (L.) Moench.’, ’сярпок звычайны, Falcaria vulgaris Bernh’ (Нар. лекс.). Да маркоўны < морква (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Мокуць ’месца забалочанае’ (Нар. Гом.). Відавочна, калька з балт. (параўн. balùtė ’балотца’), утвораная ад асновы мок‑ і літ. суфіксаў ‑utis, ‑utė.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Мудрэц ’мудры, разумны чалавек’ (ТСБМ), ’кемлівы, вынаходлівы, штукар’ (міёр., З нар. сл.; ТС), ’хітрун’ (Бяльк.). Да прасл. mǫdrьcь. Гл. му́дры1.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Мыце́ня ’мыццё’ (шчуч., З нар. сл.), ганц. мыценье, ваўк. мыцэня ’тс’ (Сл. ПЗБ). Да мыць (гл.). З двайным суфіксам аддзеяслоўных назоўнікаў.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Мэтлахі, мэтлух, мэтлухі ’астатак, шматкі, драбніца, кавалачкі’, ’пажыткі; манаткі’ (ТСБМ, Юрч., Сцяшк., Касп., Др.-Падб.; слонім., Нар. лекс.). Да мотлах (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Мётлы (мн. л.) ’сонечныя палосы-прамяні паміж хмарамі’ (брэсц., Нар. лекс.). Параўн. польск. miotła ’агонь з хваста каметы’. Да мятла́ (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

*Нагара́тацца, нагара́татыся ’нагаравацца, намучыцца’ (драг., Нар. лекс.). Відаць, ад нагарава́цца, гл. гарава́ць, змененага пад уплывам слоў тыпу гаратай ’араты’ і пад.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

*Праструга́ць, проструга́ты ’прамыць (роў, даліну, шчыліну) цякучай вадой’ (брэсц., З нар. сл.). Укр. проструга́ти ’прастругаць; прачысціць дарогу’. Да стругаць, струга (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Прызлі́шна (прызлі́шно) ’вельмі свабодна, прасторна’ (Нар. Гом.). Верагодна, своеасаблівая найвышэшая ступень ад прысл. залі́шне ’звыш меры, занадта’ з рэдукцыяй пераднаціскнога ‑а‑.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пухле́ц ’попельна-шэрая глеба; пясчаная ці падзолістая глеба з неперагніўшымі часткамі расліннасці’ (Хрэст. дыял.; полац., Нар. лекс.). Ад пухлы ’рыхлы, порысты’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)