гвардзе́ец, ‑дзейца, м.
Ваенны, які служыць у гвардыі. Мужна біліся нашы гвардзейцы, але танкі [ворага] рваліся наперад. Гурскі. // перан.; чаго. Звычайна пра перадавіка вытворчасці. Радуюць самі людзі, якіх сёння па праву называюць гвардзейцамі пяцігодкі. «Звязда».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зберажэ́нне, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. зберагаць — зберагчы.
2. звычайна мн. (зберажэ́нні, ‑яў). Сабраная ў запас сума грошай. Мажэйка аддаў на дом усе свае зберажэнні, узяў яшчэ і крэдыт у банку. Шахавец.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дэтэкты́ў, ‑тыва, м.
1. Шпік, агент вышукной паліцыі (у капіталістычных краінах).
2. Літаратурны твор або кінафільм, прысвечаны раскрыццю таямніц, звычайна звязаных са злачынствам. Заняты кожны сваім пасажыры. Хто дэтэктывам, хто — булкай з сырам. Барадулін.
[Англ. detective.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падшыва́нец, ‑нца, м.
Разм. Хлапчук (звычайна падлетак). Падлеткі-падшыванцы.. сталі юнакамі. Хадкевіч. Пляц звалі выган, але пасвілі тут рэдка, ганялі ўсё жывёлу на другі канец сяла; тут жа найбольш гулялі дзеці, падшыванцы-падлеткі. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кры́ўдна,
1. Прысл. да крыўдны.
2. безас. у знач. вык., звычайна каму. Пра пачуццё крыўды, якое зведвае хто‑н. Леанід пачырванеў, заблішчэлі слёзы — было сорамна перад таварышамі і крыўдна, што яму не вераць. Шахавец.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
купо́н, ‑а, м.
1. Адразны талон у каштоўных паперах на атрыманне працэнтаў з іх. Купоны аблігацый.
2. Адрэз тканіны на касцюм, сукенку, блузку са спецыяльнай аддзелкай, звычайна ў раскроеным выглядзе.
•••
Стрыгчы купоны гл. стрыгчы.
[Фр. coupon.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лазу́н, ‑а, м.
Разм. Ахвотнік, майстар высока лазіць (звычайна пра дзяцей, падлеткаў). У злезці на верх .. каменя было вельмі цяжка. Малыя пастушкі, найпярвейшыя лазуны, станавіліся пры камені адзін на аднаго і верхняга падсаджвалі. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ла́йба, ‑ы, ж.
Вялікая парусная лодка, звычайна з дзвюма мачтамі і косымі парусамі (на Балтыйскім і Белым морах, на Дняпры і Днястры). З дня ў дзень плылі па рацэ баржы, баркі, .. лайбы. В. Вольскі.
[Фін. laiva.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
майстрава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; незак., што.
Рабіць, вырабляць што‑н., звычайна ручным спосабам. Дзед Банэдык сядзеў пад кустом і майстраваў граблі. Чарнышэвіч. Будаўнікі канчалі крыць дахі баракаў і майстравалі сталы і драўляныя ложкі. Броўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
надра́паць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
1. чаго. Нарабіць драпін на чым‑н. Надрапаць на стале. Надрапаць палос на шыбе.
2. што. Разм. Неразборліва напісаць. Надрапаць ліст. Надрапаць заяву. // Напісаць што‑н. (звычайна хутка, паспешліва).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)