Verbum

ці́хі, -ая, -ае.

1. Ледзь чутны; нягучны.

Ц. голас.

Ц. шум дрэў.

2. Агорнуты цішынёй; зацішны.

Ц. вечар.

3. Без адзнак вялікага руху, спакойны.

Ціхая вёсачка.

Ціхае жыццё.

4. Лагодны, паслухмяны, пакорлівы.

Ц. чалавек.

Па натуры яна дзяўчына ціхая.

5. Які праходзіць спакойна, без буйных праяў.

Ціхая радасць.

6. Які не вызначаецца хуткасцю, павольны, марудны.

Ціхая хада.

|| памянш.-ласк. ці́хенькі, -ая, -ае.

|| наз. ці́хасць, -і, ж.

прычы́на, -ы, мн. -ы, -чы́н, ж.

1. З’ява, якая выклікае, абумоўлівае ўзнікненне другой з’явы.

П. хваробы. П. звальнення з работы.

2. Падстава, зачэпка для якіх-н. дзеянняў.

Уважлівая п.

Смяяцца без прычыны.

Па той простай прычыне, што... (таму, што...).

◊

Без дай прычыны — беспадстаўна, ні з таго ні з сяго.

З прычыны чаго, у знач. прыназ. — у выніку чаго-н.

Не прыехаў з прычыны хваробы.

глухі́, -а́я, -о́е.

1. Пазбаўлены слыху.

Г. чалавек.

Падручнікі для глухіх (наз.).

2. перан., да чаго. Неспагадлівы, раўнадушны.

Г. да чужых патрэб.

3. Прыглушаны, невыразны.

Г. трэск.

Піяніна гучыць глуха (прысл.).

4. Густы, цёмны, непралазны.

Г. лес.

5. Ціхі, пустынны.

Г. завулак.

6. перан. Позні.

Глухая восень.

Глухая поўнач.

7. Без адтулін, суцэльны.

Глухая сцяна.

○

Глухі зычны — зычны гук, які вымаўляецца без удзелу голасу.

закуры́ць², -уру́, -у́рыш, -у́рыць; зак.

1. што, чаго і без дап. Запаліць і пачаць курыць.

З. люльку.

2. Стаць курцом.

Ён рана закурыў.

|| незак. заку́рваць, -аю, -аеш, -ае.

камізэ́лька, -і, ДМ -льцы, мн. -і, -лек, ж.

Кароткая мужчынская і жаночая адзежына без рукавоў і каўняра, якую надзяваюць на сарочку або блузку.

|| прым. камізэ́лечны, -ая, -ае.

канапля́нік, -а і -у, м.

1. -у, зб. Сцёблы канопляў без насення, канапляная салома.

2. -а, мн. -і, -аў. Участак зямлі, засеяны каноплямі.

Крайнюю паласу агарода займаў к.

крыпто́н, -у, м.

Хімічны элемент, інертны газ без колеру і паху, які прымяняецца ў электрычных лямпах і рэкламных трубках і дае чысты белы колер.

|| прым. крыпто́навы, -ая, -ае.

вы́крыкнуць, -ну, -неш, -не; -ні; -нуты; зак. і аднакр., што і без дап.

Голасна вымавіць, крыкнуць.

В. чыё-н. прозвішча. — Стаяць! — выкрыкнуў Фёдар.

|| незак. выкры́кваць, -аю, -аеш, -ае.

бруд, -у, М -дзе, м.

1. Тое, чым што-н. забруджана; гразь.

Б. на руках.

Куча бруду.

2. перан. Што-н. нізкае, амаральнае.

Жыць без бруду і падману.

ука́зка, -і, ДМ -зцы, мн. -і, -зак, ж.

1. Палачка, якой паказваюць што-н.

Вадзіць указкай па карце.

2. Указанне, распараджэнне (разм., неадабр.).

Без вашых указак абыдуся.