падба́віць, ‑баўлю, ‑бавіш, ‑бавіць; зак., што і чаго.
Крыху, нямнога прыбавіць. Падбавіць цукру ў чай. □ Раптам .. [Васілю] здалося, што наперадзе нехта ідзе .. Васіль падбавіў хады. Чалавек пачуў яго, стаў. Мележ. / у безас. ужыв. — О, снегу падбавіла за ноч, — сказаў .. [дзед]. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
завары́ць, -ару́, -а́рыш, -а́рыць; -а́раны; зак.
1. што і чаго. Прыгатаваць навар, настой з чаго-н. ці абдаць варам пры гатаванні чаго-н.
З. чай.
З. ліпавага цвету.
З. цеста.
2. Заліць, запоўніць пустоты ў металічным ліцці (спец.).
3. перан. Распачаць рабіць што-н. (клапатное, непрыемнае; разм.).
З. справу.
|| незак. зава́рваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. зава́рка, -і, ДМ -рцы, ж. (да 1 і 2 знач.) і зава́рванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
сало́дкі в разн. знач. сла́дкий;
с. мёд — сла́дкий мёд;
с. чай — сла́дкий чай;
~кае малако́ — сла́дкое молоко́;
с. пах — сла́дкий за́пах;
~кія ма́ры — сла́дкие мечты́;
с. сон — сла́дкий сон;
~кія сло́вы — сла́дкие слова́;
◊ забаро́нены плод с. — посл. запре́тный плод сла́док
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
грэ́цца, грэюся, грэешся, грэецца; незак.
1. Грэць, саграваць сябе. Назбірае бабка трэсак, падпаліць у печы і грэецца перад агнём. Якімовіч. Вусаты кот Фядот любіў грэцца па сонцы, калі яно свеціць у хату. Брыль.
2. Рабіцца цёплым, гарачым; пагравацца. Чай грэецца. Радыятар грэецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
су́шаны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад сушыць.
2. у знач. прым. Высушаны, нарыхтаваны шляхам сушкі. Сушаныя грыбы. □ Кожны дзень бабуля ўзнагароджвала мяне .. сушанай морквай і арэхамі. Бядуля. Дыхнула водарам сушаных траў, што тырчалі пучкамі з-пад бэлькі, сабраныя на чай і лекі. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чаява́ць, чаюю, чаюеш, чаюе; незак.
Разм. Піць чай; праводзіць час за піццём чаю. На стале ледзь чутна звінеў самавар, дрыжаў язычок плашкі, а ездавыя ў сподніх з расхрыстанымі грудзьмі сарочках сядзелі на нарах адзін насупраць аднаго і, гучна студзячы кіпяток, абліваючыся потам, чаявалі. Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
згатава́цца, ‑туецца; зак.
Зварыцца, прыгатавацца (пра ежу). Вечарам гарыць дзе-небудзь на беразе агонь, сядзіш з Лявонам Песцікам пры вогнішчы і чакаеш, калі згатуецца ў кацялку юшка. Лупсякоў. Уранні Леначка не захацела пачакаць, пакуль згатуецца снеданне. І гэта зноў засмуціла старую. Брыль. // Закіпець (пра ваду). Чай згатаваўся.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
са́хар цу́кар, -кру м.;
чай с са́харом чай (гарба́та) з цу́крам;
класть са́хар кі́даць (сы́паць) цу́кар;
са́хар-рафина́д цу́кар-рафіна́д;
тростнико́вый са́хар трысняго́вы цу́кар;
свеклови́чный са́хар бура́чны цу́кар;
ко́лотый са́хар ко́латы цу́кар;
пилёный са́хар пілава́ны цу́кар;
по́стный са́хар по́сны цу́кар;
моло́чный са́хар мало́чны цу́кар.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
запа́рыцца сов.
1. в разн. знач. запа́риться;
бо́чка до́бра ~рылася — бо́чка хорошо́ запа́рилась;
зусі́м я ~рыўся з гэ́тай зада́чай — совсе́м я запа́рился с э́той зада́чей;
з. ў ла́зні да паўсме́рці — запа́риться в ба́не до полусме́рти;
2. (настояться в кипятке) завари́ться;
чай ~рыўся — чай завари́лся;
3. вспоте́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
гату́нак, ‑нку. м.
Разрад, катэгорыя якога‑н. тавару па якасці, расцэнцы і пад.; сорт. Мука першага гатунку. Чай вышэйшага гатунку. □ У.. [Алтара] ёсць дарагое сукно лепшага гатунку, тоненькае, як шоўк. Чарнышэвіч. // Разнавіднасць якога‑н. тавару. Цукеркі розных гатункаў. □ Стол, як ёсць, быў завален пірагамі, бабкамі, мясам розных гатункаў і рознага прыгатавання. Колас.
[Польск. gatunek з ням.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)