заскрыпе́ць, ‑плю, ‑піш, ‑піць; зак.
Пачаць скрыпець. // Скрыпнуць, праскрыпець. Вось ужо Малання пайшла на работу: Ігнат чуў, як заскрыпелі вароты. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
суто́нець, ‑ее; безас. незак.
Абл. Змяркацца. У гэтую пару года дні вельмі кароткія. Пакуль тое ды сёе — ужо і сутонела. Гарэцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мільга́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.
1. З’яўляцца, паказвацца на кароткі час і знікаць.
Між дрэў мільгала постаць.
2. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Хутка праносіцца адзін за адным.
Мільгалі тэлеграфныя слупы.
3. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Тое, што і мігаць (у 3 і 4 знач.).
Мільгаюць агеньчыкі.
4. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.), перан. Праносіцца ў свядомасці.
Ужо нераз мільгала думка стаць ляснічым.
|| аднакр. мільгану́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́.
|| наз. мільга́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Духва́ць ’думаць, меркаваць, спадзявацца’ (Сл. паўн.-зах.). Ужо ў ст.-бел. мове было дуфати, духвати ’верыць’ (гл. Булыка, Запазыч.). Гэта запазычанне з польск. dufać, duchwać ’тс’ (падрабязна аб польск. слове гл. у Слаўскага, 1, 178).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
неабду́маны, ‑ая, ‑ае.
Зроблены, прыняты без абдумвання. Неабдуманы ўчынак. Неабдуманае рашэнне. □ Кашын ужо яўна выклікаў гаспадароў на неабдуманае слова, на скандал. Карпаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
блакі́тнець, ‑ее; незак.
Станавіцца блакітным, набываць блакітны колер. А дзень усё блакітнеў, і сонца, ужо трошкі цёплае, пачало зіхацець на ствалах. Караткевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ку́мпал, ‑а, м.
Разм. груб. Галава, чэрап. Ужо на могілках я крута павярнуўся і нечакана ўдарыў прыкладам вінтоўкі па кумпалу Цыбулькі. Шчарбатаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
любо́шчы, ‑аў; адз. няма.
Разм. Любоўныя адносіны. Праз які час, калі астылі любошчы, .. [Адэля з Казюком] ужо размаўлялі аб тым, што іх непакоіла сёння. Броўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мазгава́ць, ‑гую, ‑гуеш, ‑гуе; незак.
Разм. Думаць, узважваць, меркаваць. [Платон], відаць, ужо не раз мазгаваў пра тое, каб стаць непадзельным уладаром млына. Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
заве́льмі, прысл.
Разм. Занадта, празмерна; больш, чым трэба. Васіль Іванавіч азірнуўся і, хаваючы ўсмешку, сур’ёзна, ужо завельмі сур’ёзна паглядзеў на Шайку. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)