наню́хацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

Разм. Уволю, многа панюхаць. Нанюхацца тытуню. // Многа панюхаўшы, дайсці да стану хваравітасці або ап’янення. Нанюхацца эфіру. Нанюхацца опіуму.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

настраля́цца, ‑яюся, ‑яешся, ‑яецца; зак.

Разм. Пастраляць многа, уволю. [Ціхон:] — Настраляўся я, брат, за свой век. А тут ніяк не мог узняць стрэльбы. Паслядовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

натрубі́цца, ‑трублюся, ‑трубішся, ‑трубіцца; зак.

Разм.

1. Патрубіць многа, уволю. Натрубіўся за дзень, аж у галаве звініць.

2. Груб. Наесціся, напхацца. Натрубіцца кашы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нады́хацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак., чым і без дап.

Уволю, многа падыхаць. Макар доўга ляжаў, дыхаючы парнай зямлёю, і ніяк не мог надыхацца. Асіпенка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

напла́вацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

Разм. Уволю, доўга паплаваць. [Кастусь і Ліпа] аблюбавалі шырокі, ахутаны з усіх бакоў алешнікам затончык, у якім можна было наплавацца ўволю. Гаўрылкін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

насмакта́цца, ‑смакчуся, ‑смокчашся, ‑смокчацца; зак.

1. Смокчучы, напіцца чаго‑н.; уволю, многа пасмактаць. Насмокчуцца [мурашкі] соку і не могуць утрымацца, падаюць уніз — як спелыя ягады. Кандрусевіч.

2. перан. Разм. Уволю накурыцца. Пакуль не насмокчуцца [бацька і Пашка], пакуль злёгку не пойдуць кругам галовы ад моцнага самасаду, будуць курыць і маўчаць. Паўлаў.

3. перан. Груб. Напіцца п’яным.

•••

Насмактацца крыві чыёй — тое, што і напіцца крыві (гл. напіцца).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

насцяба́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца і насцёбацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

Разм.

1. Уволю пасцябаць сябе чым‑н. Насцябацца венікам у лазні.

2. Груб. Напіцца п’яным.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

наспява́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

Разм. Уволю, многа паспяваць. Дзяўчынка наспявалася і заціхла. □ Пяюць не наспяваюцца шпакі... Лукша. Зноў садзіліся [людзі] за стол. Наспяваліся ўволю песень. Паўлаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

накуля́цца, ‑яюся, ‑яешся, ‑яецца; зак.

Разм.

1. Уволю, многа пакуляцца. Хлапчукі накуляліся ў сене.

2. перан. Многа выпіць. Накуляецца [шафёр] у буфеце, а пасля нас у канаву перакуліць. Бялевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Сы́тасць ’стан паўнаты, задавальнення’ (ТСБМ, Некр. і Байк.), сыто́сць: у сытосцьуволю, удосталь’ (паст., Сл. ПЗБ), ст.-бел. сытость ’паўната, багацце’ (Альтбаўэр). Параўн. укр. дыял. си́тощі ’тлустасць’, рус. сытость ’насычэнне’, польск. sytość ’перанасычэнне’, чэш., славац. sytost, в.-луж. sytosć, славен. sítost, серб.-харв. си̏тост, балг. си́тост, ст.-слав. сытость ’паўната, насычэнне’. Абстрактны назоўнік ад сыты, гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)