Verbum

Даспе́хі ’даспехі’ (БРС). Рус. доспе́хи ’тс’, таксама ’работа, майстэрства’. Паводле Трубачова (Эт. сл., 5, 83), прасл. слова (з іншай семантыкай у іншых слав. мовах), якое ўтворана ад дзеяслова *dospěti. Гл. Трубачоў, Эт. сл., 5, 83.

Двая́кі ’дваякі’ (БРС). Рус. двоя́кий, укр. двоя́кий, чэш. dvojaký, серб.-харв. дво̏јак, балг. двоя́к. Прасл. утварэнне суфіксам ‑akъ ад лічэбніка *d(ъ)vojь < *dъva ’два’. Гл. Фасмер, 1, 489; Трубачоў, Эт. сл., 5, 190–191.

Дубе́ц ’дубец’ (БРС, Нас., Касп., Шат., Сцяшк., Сл. паўн.-зах.). Рус. ду́бе́ц ’палка, дубец’, укр. дубе́ць ’тс’. Вытворнае (спачатку, магчыма, толькі памяншальнае ’малы, малады дуб’) ад прасл. ’дуб’. Гл. Трубачоў, Эт. сл., 5, 95–96.

Сла́лам ‘скарасны спуск на лыжах з гары па спецыяльнай трасе’ (ТСБМ). Новае запазычанне з рус. сла́лом ‘тс’ (Крукоўскі, Уплыў, 80), якое з нарв. slalom ‘лыжня з невялікім ухілам’ (Трубачоў-Фасмер, 3, 666; ЕСУМ, 5, 295).

Гарта́нь ’гартань’ (БРС), рус. горта́нь, укр. гирта́н, герта́нь, ст.-слав. грътань і г. д. Лічыцца вытворным з суф. ‑t‑an‑ ад асновы *g​^u̯er‑ ’з’ядаць, паглынаць’ (параўн. *gъrdlo; гл. го́рла). Трубачоў, Эт. сл., 7, 213–214.

Гі́лем прыслоўе ’чарадой, гуртам’ (Шатал.). Рус. дыял. гилем ’тс’. Магчыма, звязана з рус. гиль ’смута, мяцеж’, ’лухта’ і далей з рус. гуло́м, огу́лом. Гл. Фасмер, 1, 405; Буга, РФВ, 70, 250; Трубачоў, Эт. сл., 7, 221.

Гіме́ць ’гусці’ (КЭС). Рус. дыял. гиме́ть ’тс’, ги́ми́ть ’гусці; шумець, рабіць шум пры перамяшчэнні’. Трубачоў (Эт. сл., 7, 222) рэканструюе прасл. *gyměti, *gymiti, якое, магчыма, мае гукапераймальны характар, але даўнасць і далейшыя сувязі гэтых лексем няясныя.

Дзя́дзька ’дзядзька’. Параўн. укр. дя́дько, рус. дя́дя. Усх.-слав. лексемы. Лічыцца, што яны ўзніклі асіміляцыяй з дѣдѧ (< *dědъ). Гл. Фасмер, 1, 561; Трубачоў, История терм., 85; Бернекер, 1, 191; Шанскі, 1, Д, Е, Ж, 230–231.

Каро́ткасць, укр. короткість, рус. короткость, чэш. krátkost, славац. krátkosť, польск. krótkość, балг. краткост, макед. краткост, серб.-харв. кра́ткост, славен. kratkȏst. Рэгулярнае вытворнае з суфіксам ‑ostь ад kortъkъ ’кароткі’ (гл. Трубачоў, Эт. сл., 11, 101). Гл. кароткі.

◎ Ко́шуць ’перхаць’ (Сцяшк.). Рус. кошуть ’тс’. Параўн. кашута ’тс’. Разглядаецца як вытворнае ад часаць (гл.). Эвалюцыя форм наступная:⇉кашулі (Мяркулава, Этимология–1970, 169), кошу ць < * kos‑j‑ot‑ь. Параўн. таксама Трубачоў, Эт. сл., 11, 191.