пяцівёрстка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.

Разм. Геаграфічная карта з маштабам пяць вёрст у цалі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пяцірублёўка, ‑і, ДМ ‑лёўцы; Р мн. ‑лёвак; ж.

Разм. Грашовы знак вартасцю ў пяць рублёў. Дзве пяцірублёўкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бал, ба́ла, мн. ба́лы, -аў, м.

1. Адзінка вымярэння сілы або ступені якой-н. прыроднай з’явы.

Вецер у пяць балаў.

2. Лічбавая ацэнка поспехаў у навучальнай установе, дасягненняў у спорце.

Набраць дваццаць балаў.

|| прым. ба́льны, -ая, -ае і ба́лавы, -ая, -ае.

Сістэма балавай (бальнай) ацэнкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

машы́напіс, ‑у, м.

1. Друкаванне на пішучай машынцы. Курсы машынапісу.

2. Тэкст, надрукаваны на пішучай машынцы. Пяць старонак машынапісу.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паўста́нец, ‑нца, м.

Удзельнік паўстання. Праз пяць-дзесяць хвілін атрад паўстанцаў, чалавек сорак, быў у поўным баявым парадку... Чарот.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адпла́ваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

1. Кончыць плаваць.

2. Правесці ў плаванні некаторы час. Адплаваць пяць гадоў на караблі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

водазмяшчэ́нне, ‑я, н.

Колькасць вады, якая выцясняецца суднам і якая роўна вазе судна. Судна водазмяшчэннем у пяць тысяч тон.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Апіня́нка, апіналка, апінаха, апянальнік, опына ’хустка’ — аддзеяслоўныя назоўнікі ад апінаць; параўн. аппянуць накрыць галаву’ (Пал., 28). Гл. пяць 2.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пры́пень ’гульня з манетамі, якімі б’юць аб сцяну’ (Ваўр.). Ад прыпя́ць ’дацягнуцца пядзяй да чужой манеты’, гл. пяць, пну.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Піна́ць ’ставіць лавушку на птушак або звера’ (ТС). Відаць, да пяць, пну > на‑пінаць (гл.) < прасл. *pąti, *рыщ ’нацягваць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)