зацямні́цца, ‑ніцца; зак.

1. Стаць цёмным. Неба зацямнілася.

2. Страціць выразнасць; памуціцца. Свядомасць зацямнілася.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сле́пкасць, ‑і, ж.

Абл. Уласцівасць слепкага; асляпляльнасць. Неба — напружанае, бясконцае — трымціць пякельнай слепкасцю. Скрыган.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прасве́чваць, -аю, -аеш, -ае; незак.

1. гл. прасвяціць.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Свяціцца праз што-н.

Сонца прасвечвае паміж стваламі дрэў.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Віднецца праз што-н.

Праз кроны дрэў прасвечвае неба.

Праз яго цікаўнасць прасвечваў недавер (перан.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

забурэ́цца, ‑эецца; зак.

Разм. Тое, што і забурэць. Падымаешся, каліна ўсходзе толькі забурэецца неба. Пташнікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

малаво́блачны, ‑ая, ‑ае.

Пакрыты невялікай колькасцю воблакаў. Малавоблачнае неба. // З невялікай колькасцю воблакаў. Малавоблачнае надвор’е.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нажы́н, ‑у, м.

Колькасць нажатага збожжа. За сялом жытоў нажын, Копкі ў неба лезуць. Калачынскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

раз’ясні́цца, ‑ніцца; зак.

Стаць ясным, сонечным, праясніцца. Неба раз’яснілася, афарбавалася ў зеленаваты халодны колер. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ Недасі́лак ’слабы, хілы чалавек’: Заплыве недасылак — магутам стаў (Бічэль–Загнетава). Магчыма, паэтычны наватвор па узору асілак (гл.), з неба- ’недастаткова’ і сіла ’мбц, сіла’, параўн. недаростак ’чалавек малога росту’, недамовак ’заморак’ і пад.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

завалачы́ся, -лаку́ся, -лачэ́шся, -лачэ́цца; -лачо́мся, -лачаце́ся, -лаку́цца; -ло́кся, -лакла́ся, -ло́кся; -лачы́ся; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.), чым. Закрыцца, зацягнуцца (хмарамі, туманам і пад.).

Неба завалаклося хмарамі.

Вочы завалакліся слязамі.

2. Зайсці, зацягнуцца куды-н. (разм.).

Завалокся на край свету.

|| незак. завалака́цца, -а́ецца (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

во́блачны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да воблака, воблакаў; пакрыты воблакамі, хмарны. Воблачнае неба. Воблачная ноч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)