прэфе́кт, -а, М -кце, мн. -ы, -аў м.
1. У Старажытным Рыме: адміністрацыйная, судовая або ваенная пасада, а таксама асоба, якая яе займае.
2. У шэрагу дзяржаў: службовая асоба — кіраўнік цэнтральнага (Румынія) або рэгіянальнага (Расія) урада на месцах.
3. У некаторых краінах: начальнік гарадской паліцыі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
бос, ‑а, м.
У ЗША — гаспадар, кіраўнік прадпрыемства ці ўстановы, партыі, арганізацыі. Неяк адзін бос наняў [інжынера] сканструяваць на яго хімічным заводзе коміны з мінімальнай, але дазволенай санітарнымі правіламі вышынёй. Хомчанка.
[Англ. boss.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
парто́рг, ‑а, м.
Партыйны арганізатар — выбарны кіраўнік партыйнай групы. Парторг маўчаў, і шырокая ўсмешка асвятляла яго твар. Прокша. Парторг паведаміў, колькі камуністаў прысутнічае, прапанаваў вылучыць кандыдатуры для рабочага прэзідыума. Шыцік.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фа́ктар, -а і -у, мн. -ы, -аў, м.
1. -у. Істотныя абставіны, прычына, рухаючая сіла якога-н. працэсу, што вызначае яго характар або асобныя рысы.
Ф. часу.
Трэба ўлічваць прыродныя фактары.
2. -а. Пасрэднік, камісіянер (уст.).
3. -а. Кіраўнік тэхнічнай часткі друкарні, распарадчык яе работамі (уст.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дзелавы́, -а́я, -о́е.
1. Які адносіцца да грамадскай, службовай дзейнасці.
Дзелавая размова.
Дзелавыя сувязі.
Дзелавое пісьмо.
2. Які ведае справу, умела кіруе і клапоціцца аб рабоце.
Дзелавыя людзі.
Д. кіраўнік.
3. Прыдатны для апрацоўкі ў якасці матэрыялу (спец.).
Дзелавая драўніна.
4. Звязаны са справаводствам.
Д. стыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
маста́цкі, -ая, -ае.
1. Які мае адносіны да мастацтва, да дзейнасці ў галіне мастацтва.
Мастацкае вучылішча.
М. кіраўнік тэатра.
2. Які перадае рэчаіснасць у вобразах.
Мастацкая літаратура.
3. Які адпавядае патрабаванням мастацтва, эстэтычны, прыгожы.
Мастацкія асаблівасці рамана.
М. густ.
|| наз. маста́цкасць, -і, ж. (да 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
◎ Правэ́йдацца ’правалаквацца’ (Скарбы). Гл. ведацца ’сноўдацца, хадзіць без справы’ (там жа), няяснага паходжання; магчыма, ад польск. wajda ’цыганскі кіраўнік’ (з венг. wajda < wojewoda, гл. Брукнер, 599).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
кла́сны, -ая, -ае.
1. гл. клас.
2. у знач. наз. кла́сны, -ага, м.; кла́сная, -ай, ж. Класны кіраўнік (разм.).
3. Які мае пэўны клас, разрад (пра судна і г.д.; спец.).
4. Які мае высокую ступень чаго-н.; які паказвае клас (у 7 знач.).
К. сталявар.
К. спартсмен.
Класная гульня.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
сакрата́р, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.
1. Асоба, якая вядзе справаводства, канцылярыю ўстановы або перапіску і справы прыватнай асобы.
Асабісты с.
2. Асоба, што піша пратакол схода.
3. Выбарны кіраўнік арганізацыі.
Генеральны с.
ААН.
4. Адказная асоба, якая вядзе арганізацыйна-выканаўчую работу.
Вучоны с. інстытута.
|| прым. сакрата́рскі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
кла́сны в разн. знач. кла́ссный;
к. журна́л — кла́ссный журна́л;
к. ваго́н — кла́ссный ваго́н;
к. кіраўні́к — кла́ссный руководи́тель;
к. спартсме́н — кла́ссный спортсме́н
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)