◎ Назява́ць экспр. ’накрычаць’ (паст., Сл. ПЗБ). Да зяваць ’моцна крычаць, гарланіць’ (Нас.), параўн. зяваць ’пазяхаць’ (там жа), гл. Звяртае на сябе увагу аднолькавае развіццё значэння ад ’пазяхаць’ да ’крычаць’ у беларускага і славенскага дзеяслова zęvati.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
паўлі́н, ‑а, м.
Вялікая паўднёваазіяцкая птушка з стракатым апярэннем і доўгім веерападобным хвастом (у самцоў). Невядома, навошта такія прыгожыя, так багата прыбраныя паўліны час ад часу вельмі дзіўна крычаць, задраўшы раскрытыя дзюбы — у нейкім салодкім адчаі... Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цюга́каць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Нацкоўваючы сабак на звера, крычаць «цюга». Выбеглі людзі з хатак, У неба рукамі загрукалі: — Ды ён, ірад, д’яблу служыць, Ды ён — сын нячыстых сіл. Як на яго цюгакалі, Бы на ваўка. Сіпакоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Кігі́ ’дзіця, плач дзіцяці’ (Нас.), ’пра няясны крык птушкі’ (Нар. лекс.). Укр. киги ’крык чайкі’, кигик ’тс’, кигикати ’крычаць як чайка’, рус. кигикать ’крычаць як птушка’. Гукапераймальнае (ЕСУМ, 2, 428–429). Польск. kihiczeć з усходнеславянскіх моў (нехарактэрнае h).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Крыку́ха ’падсадная качка ў паляўнічых’ (ТС). Да крычаць. Гл. крык.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Талалю́каць ’крычаць «талалю»!’ (Байк. і Некр.). Гукапераймальнага паходжання. Гл. талала.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Скіркава́ць ‘адзывацца скірканнем — пра птушак глухароў’ (Сцяшк.), скірканне ‘крык глухароў’ (Інстр. 2). Гукаперайманне. Параўн. укр. ки́ркати ‘рэзка, пранізліва крычаць, крыкнуць (аб курыцы)’, выкл. кирр! ‘аб пранізлівым крыку спалоханай курыцы’. Параўн. кіркаць (гл.), якое суадносіцца з літ. kir̃kti ‘крычаць (аб гусях)’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
гарла́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Разм. Крычаць, гарланіць. Усе [суседзі] чулі ад слова да, слова, што гаварыў Гамрэкелі, бо ён знарок гарлаў па ўвесь пасёлак. Самуйлёнак. І чайкі гарлаюць на ўсе галасы на дым парахода, на парус касы. А. Вольскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Рлава́ць ’крычаць па-арлінаму’ (Гарэц., Нас.). З ⁺арлава́ць, да арол (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
настра́шыць, ‑шу, ‑шыш, ‑шыць; зак., каго.
Навесці, выклікаць страх. [Насця:] — Ты што, як мыш на крупы, надзьмуўся. Глядзі, людзей настрашыш. Мележ. Алёшка адчуваў, што голас. [Аўдолі] нерашучы і напалоханы. Гэта асмельвала яго. І каб настрашыць Аўдолю яшчэ больш, ён пачаў моцна крычаць. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)