◎ Карна́лы ’кароткі’ (Фед. Рук.). Дзеепрыметнік з л‑суфіксацыяй, да карпаць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

шчоўк,

1. ‑у, м. Кароткі сухі гук ад стрэлу, дзеяння якога‑н. механізма і пад. Пад дахам, пачуўся кароткі металічны шчоўк — надта знаёмы гук аўтаматнага затвора, які адцягваюць на баявы ўзвод. Быкаў.

2. выкл. у знач. вык. Ужываецца паводле знач. дзеясл. шчоўкаць — шчоўкнуць. Шчоўк курком! Стрэл бухнуў з громам. Калачынскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вокамгне́нне, ‑я, н.

Вельмі кароткі прамежак часу, імгненне. Праз вокамгненне з гоманам і гулам далечыня ад воч яе схавала... Дубоўка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

апе́ндыкс, ‑а, м.

1. Адростак сляпой кішкі.

2. Кароткі шланг для запуску і выпуску газу ў ніжняй частцы абалонкі дырыжабля.

[Ад лац. appendix — прыдатак.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Адві́нуцца ’адвярнуцца, адысці на кароткі час’ да адвіхнуцца. Гл. віхаць і адвіхнуцца.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

кароткагало́вы, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае кароткі і шырокі чэрап.

2. у знач. наз. кароткагало́вы, ‑ага, м. Тое, што і брахіцэфал.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

перакуры́ць, -уру́, -у́рыш, -у́рыць; -у́раны; зак.

1. што. Курачы, паспрабаваць (многа гатункаў тытуню).

П. нямала розных цыгарэт.

2. Многа накурыўшыся, прычыніць сабе шкоду.

Перакурыў, цяпер баліць галава.

3. Зрабіць кароткі перапынак для курэння (разм.).

|| незак. пераку́рваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Крупе́ц ’незамярзаючы кароткі прыток у басейне Дняпра’ (Яшк.). Параўн. крупа ’град, мокры снег (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

цу́рка, ‑і, ДМ ‑рцы; Р мн. ‑рак; ж.

Кароткі кусочак дрэва. Цётка Яніха раптам пачала расшпільваць цуркі-гузікі ў кажусе. Каліна. / Пра кароткі кусочак галінак маліны, парэчак і пад. Галіна ўзяла лучыну, распаліла агонь у жалезнай пячурцы, наліла шырокі жоўты гляк вадою і паставіла яго зверху на пячурку. У гляк кінула малінавых цурак. Галавач.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зашчо́ўкнуцца, ‑нецца; зак.

Замкнуцца, зачыніцца, утварыўшы пры гэтым рэзкі, кароткі гук. [Дзверы] лёгка падаліся ўперад і тут жа пайшлі назад, моцна зашчоўкнуліся. Васілевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)