пападу́мваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
Разм. Тое, што і пападумаць. [Ціток] ляжаў, уткнуўшыся ў высокі каўнер кажуха. Вот дзе было раздолле пападумваць. Лобан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шчака́сты, ‑ая, ‑ае.
Разм. Які мае тоўстыя, пульхныя шчокі (у 1 знач.). Разам са мною лячыўся ў .. шпіталі высокі шчакасты хлопец. Лупсякоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Зы́льба ’даўганогі’ (Інстр. лекс.). З літ. дыял. dzìlbis ’высокі, няўклюдны чалавек’. Лаўчутэ, Сл. балт., 111.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ста́тны ‘прапарцыянальна складзены’ (ТСБМ), ‘высокі; збытны’ (Нас.), ‘добры’ (Жд. 3, Гіл.), ‘высокі, стройны, удалы, добры’: статный будзя етый лён (Бяльк.). Укр. дыял. ста́тний ‘стройны; багаты, заможны’, рус. ста́тный ‘стройны, пастаўны’. Да стаць 2 (гл.); да семантыкі параўн. спра́ўны ‘удалы, прыгожы’ (ТСБМ), прысто́йны ‘добры, падыходзячы’ (там жа), прычы́нно ‘зручна’ (ТС) і пад.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
мара́льны, -ая, -ае.
1. гл. мараль.
2. Які адпавядае правілам маралі, якому ўласціва высокая мараль.
М. ўчынак.
М. абавязак.
3. Звязаны з унутранымі, душэўнымі перажываннямі.
Маральная падтрымка.
Высокі м. дух.
○
Маральны знос — змяншэнне вартасці абсталявання, машын, што знаходзяцца ў эксплуатацыі, незалежна ад змянення іх фізічнай прыдатнасці.
|| наз. мара́льнасць, -і, ж. (да 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
высо́ка,
1. Прысл. да высокі.
2. у знач. вык. Аб вялікай адлегласці ўверх. Сонца было ўжо высока, калі Віця выйшаў з хаты. Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
застра́шлівы, ‑ая, ‑ае.
Які выклікае страх. [Камбат] быў высокі, і яму прыходзілася нагінаць галаву. Таму, мабыць, постаць яго пабыла пагрозлівы, нават застрашлівы выгляд. Васілёнак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
найвышэ́йшы, ‑ая, ‑ае.
Самы высокі. Густа-пякучае чэрвеньскае сонца млела ў самым найвышэйшым пункце празрыста-глыбокага неба. Нікановіч.
•••
Найвышэйшая ступень параўнання гл. ступень.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паўзасо́хлы, ‑ая, ‑ае.
Амаль засохлы, не зусім засохлы. Малады высокі дуб.. стаяў на беразе Дняпра. Пад ім туліліся некалькі паўзасохлых арэхавых кустоў. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
першапрахо́дзец, ‑дца, м.
Тое, што і першапраходчык. Прыемна і радасна ведаць, што на нашу долю выпаў высокі гонар быць першапраходцамі камуністычнай цывілізацыі. Машэраў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)