Тых — перадае гук ад біцця сэрца (Шат.; мсцісл., Нар. лекс.), тых‑тых ‘тс’ (Нас.), ‘так-так, стук-стук’ (Бяльк.). Гукапераймальныя ўтварэнні. Сюды ж ты́каць, ты́хыць, тыхъць ‘хутка дыхаць’, ‘тахаць, стукаць’, ‘вельмі часта біцца (аб сэрцы)’ (Нас., Яруш., Бяльк., Юрч., Байк. і Некр.; мёрск., Нар. сл.), ‘дрыжаць, калаціцца (пра рукі)’ (Варл.), ты́хкаць ‘біцца (пра сэрца)’ (Касп., Шат., Юрч., Яруш.), ‘цікаць, чыкаць’ (Некр. і Байк.), тыханне, ты́хання ‘біццё сэрца, тахканне’ (Бяльк., Байк. і Некр., Юрч. СНС), ‘пульс’ (Гарэц., Др.-Падб.); ты́хацца ‘няроўна біцца’ (Касп.), ты́хкацца ‘моцна біцца (пра сэрца)’ (Юрч. СНЛ); ты́хтання ‘біццё сэрца’ (Яруш.) — апошняе з інтэнсіўным суфіксам ‑т‑.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Прыстрыгава́ць ’прыфастрыгаваць’ (Нас., Байк. і Некр., Жд., Мат. Гом.), прыстрыґава́ць ’тс’ (шчуч., Сл. ПЗБ). З польск. przyfastrzygować ’тс’, гл. фастрыгаваць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Распаўсю́дзіць ’пашырыць сферу дзеяння на каго-небудзь, што-небудзь’, ’раздаць, прадаць многім’ (ТСБМ), распаўсюджыць ’тс’ (Байк. і Некр.). Гл. паўсюдна.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Роўнадзе́ньне ’раўнадзенства’ (Байк. і Некр.) — неалагізм, утвораны накшталт польск. równonoc ’тс’, а суфікс з канчаткам — калька з адпаведнага рус. ‑ствие.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Спава́га ‘няспешна’ (Куч.), спо́вага ‘спакваля’ (ТС), спава́гі ‘паволі, няспешна’ (Барад.), спава́гу ‘паважна, салідна’ (Байк. і Некр.). Да паважна, павага (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Стрэ́лкі мн. л. ‘расліна Capsella bursa pastoris (L)’ (Кіс., Гарэц., Байк. і Некр.). Да стрэлка1 (гл.) па форме плодзікаў.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Стрэ́нуць ‘сустрэць’ (Нас., Шымк. Собр., Байк. і Некр., Сержп.). Аднакратнае да страка́ць (стрѣкаць) ‘выходзіць насустрач, сустракаць’ (Нас.), гл. сустракаць, стрэць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Суты́чка ’бойка’, ’спрэчка, сварка’, ’удар, штуршок’ (ТСБМ, Некр. і Байк.). Укр. сути́чка, рус. сты́чка ’тс’. Дэрыват ад сутыкаць(ца) < тыкаць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Трысве́чнік ‘падсвечнік для трох свечак’ (Ласт., Адм.), трысве́чнік ‘тс’ (Некр. і Байк.). Калька грэч. τριχ ήριον ‘тс’, гл. трыкір ‘тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Тутні́ца ‘аорта’ (Ласт.), ту́тніца ‘тс’ (Некр. і Байк.), ‘артэрыя’ (Др.-Падб.). Відаць, запазычана з польск. tętnica ‘тс’, параўн. тутнець, гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)