гармані́чнасць, ‑і, ж.

Уласцівасць гарманічнага. Нявідны сам сабе пасміхаецца, ён ведае, хто з’яўляецца прапаведнікам гэтай гарманічнасці жыцця не толькі ў прыродзе, але і ў людскім грамадстве, каму і для чаго патрэбна яна. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гвалтаўні́к, ‑а, м.

Той, хто чыніць гвалт (у 1, 2 знач.); прыгнятальнік, мучыцель. Апошні з іх роду і быў пан Яшук, ды гэтакі ўжо вырадак, гвалтаўнік, што і свет не бачыў такога. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зажада́цца, ‑аецца; безас. зак.

Узнікнуць, з’явіцца ў каго‑н. (пра жаданне); захацецца. — Скончыў работу ў школе — і ідзі куды хочаш, рабі што зажадалася. Колас. Жыць зажадалася [Ганне] жыццём шчасліва-непарушным, поўным радасцей нязведаных. Нікановіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зару́чка, ‑і, ДМ ‑чцы, ж.

Разм. Магчымасць атрымаць дапамогу, садзеянне; падтрымка, апека. — Ды гэта так! — Міхал уздыхае: — Але заручкі ён не мае. Яго паны не падтрымаюць, Бо на прымеце іншых маюць. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

застарэ́ць, ‑эе; зак.

Разм.

1. Укараніцца, стаць непапраўным. Хвароба застарэла.

2. Стаць неадпаведным сучасным патрабаванням, нормам; устарэць. Трэба аджывіць школу, бо спосабы .. заняткаў [Лабановіча] так застарэлі, што напэўна перасталі быць цікавымі для дзяцей. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

засцерагчы́ся, ‑рагуся, ‑ражэшся, ‑ражэцца; ‑ражомся, ‑ражацеся; пр. засцярогся, ‑сцераглася, ‑лося; заг. засцеражыся; зак.

Засцерагчы сябе ад чаго‑н. Асістэнт зачыніўся ў сваёй кватэры і акурваў яе фармалінавымі ляпёшкамі, каб засцерагчыся ад заразы. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зямля́к, земляка, м.

Ураджэнец адной з кім‑н. мясцовасці. — Турсевіч — гэта мой настаўнік і мой зямляк, адной воласці. Колас. — Дык вядома, землякі! — ледзь не ўскрыкнуў баец. — З адной рэспублікі, значыць і землякі. Кулакоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

інспе́ктарскі, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да інспектара, належыць яму. Інспектарскі стол. Інспектарскія абавязкі.

2. Які мае на мэце праверку, інспектаванне. Інспектарская рэвізія — гэта свайго роду страшны суд для вясковага настаўніка. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

камі́нак, ‑нка, м.

Выемка ў печы, дзе раскладалі агонь для асвятлення хаты. Добра помніцца Галі: на чорным камінку Аж да ранку гарэлі ўсю ноч смалякі. Гілевіч. Ярка на камінку Смольны корч палае. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

клік, ‑у, м.

1. Выс. Кліч, вокліч. Знішчыць мост, вось ён, клік баявы. Колас. Хай гучыць у будаўнічых кліках Неўміручы, Ленінскі запал! Лявонны.

2. Крык некаторых дзікіх птушак. Лебядзіныя клікі. Клікі дзікіх гусей.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)