Verbum

разбо́йнік, -а, мн. -і, -аў, м.

1. Чалавек, які займаецца разбоем; грабежнік.

2. Свавольнік, балаўнік, нягоднік (звычайна ў звароце; разм., жарт.).

Ах, р., што ты робіш!

|| ж. разбо́йніца, -ы, мн. -ы, -ніц.

|| прым. разбо́йніцкі, -ая, -ае (да 1 знач.) і разбо́йны, -ая, -ае (да 1 знач.).

рамо́нак, -нку і -нка, м.

1. -нку. Травяністая расліна сямейства складанакветных з адзіночнымі кветкамі, у якіх пялёсткі звычайна белыя, а сярэдзіна жоўтая.

2. -нка, мн. -нкі, -нкаў. Кветка гэтай расліны.

3. -нку. Лекавы настой або высушаныя кветкі гэтай расліны.

Паласкаць горла рамонкам.

|| прым. рамо́нкавы, -ая, -ае.

раслі́на, -ы, мн. -ы, -лі́н, ж.

Арганізм, які звычайна развіваецца ў нерухомым становішчы, атрымлівае пажыўныя рэчывы з глебы і паветра; адна з найбольш пашыраных форм існавання жывой матэрыі.

Вывучаць расліны.

|| памянш.-ласк. раслі́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж.

|| прым. раслі́нны, -ая, -ае.

Р. свет.

рыхлі́ць, -лю́, -лі́ш, -лі́ць; -лі́м, -ліце́, -ля́ць; ры́хлены; незак., што.

Рабіць рыхлым (звычайна пра ўскопванне).

Р. глебу.

|| зак. узрыхлі́ць, -лю́, -лі́ш, -лі́ць; -лі́м, -ліце́, -ля́ць; -ры́хлены і разрыхлі́ць, -лю́, -лі́ш, -лі́ць; -лі́м, -ліце́, -ля́ць; -ры́хлены.

|| наз. рыхле́нне, -я, н., узрыхле́нне, -я, н. і разрыхле́нне, -я, н.

рэ́дкасць, -і, ж.

1. гл. рэдкі.

2. Рэдкая з’ява.

Жывыя кветкі на Поўначы — вялікая р.

3. Рэдкі прадмет, музейная, антыкварная рэч.

Бібліяграфічная р.

Калекцыя рэдкасцей.

◊

На рэдкасць — аб кім-, чым-н. выключным, рэдкім.

Дні стаялі на рэдкасць халодныя.

Не рэдкасць — звычайна, часта бывае.

Такія выпадкі — не рэдкасць.

вінегрэ́т, -у, М -грэ́це, мн. -ы, -аў, м.

1. Халодная страва, звычайна прыгатаваная з дробна нарэзаных кавалачкаў агародніны з алеем і воцатам.

Класічны в.

2. перан. Сумесь разнастайных думак і паняццяў.

У галаве в.

В. пачуццяў.

На выставе в. колераў і гукаў.

|| прым. вінегрэ́тны, -ая, -ае.

планшэ́т, -а, М -шэ́це, мн. -ы, -аў, м.

1. Плоская сумка з празрыстым верхам, у якой носяць карты.

2. Дошчачка на трох ножках, на якой умацоўваецца карта ці лінееная папера для здымкі мясцовасці (спец.).

3. Від камп’ютара, звычайна без клавіятуры, з сэнсарным уводам.

|| прым. планшэ́тны, -ая, -ае.

перапыта́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак.

1. каго (што) і без дап. Спытаць яшчэ раз (звычайна не пачуўшы ці не зразумеўшы).

2. каго-што. Апытаць усіх, многіх; спытаць пра ўсё, многае.

П. усіх знаёмых пра здарэнне.

Яна пра ўсё перапытала ў мяне.

|| незак. перапы́тваць, -аю, -аеш, -ае.

адсо́хнуць, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -со́хне; -со́х, -хла; зак.

1. Пра часткі раслін: засохшы, адпасці.

Галінка адсохла.

2. Пра частку цела: страціць здольнасць рухацца, дзейнічаць з прычыны хваробы (разм.).

Рука адсохла.

◊

Каб табе язык адсох — праклён таму, хто нядобра сказаў.

|| незак. адсыха́ць, -а́е.

апанава́ць, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -ну́е; -ну́й; -нава́ны; зак., каго-што.

1. Ахапіць, авалодаць (пра фізічны стан, настрой і пад.).

Жанчыну апанаваў страх.

2. Напасці ў вялікай колькасці, акружыць, накінуцца.

Яго апанавалі сабакі.

3. З’явіцца ў вялікай колькасці (разм.).

Справы апанавалі.

|| незак. апано́ўваць, -ае.