пратэстава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак. і незак.
1. незак. Пярэчыць; заяўляць пратэст. Пратэставаць супраць гонкі ўзбраенняў. □ Дзед пратэстуе, напірае на тое, што трэба забраць дзяцей і вярнуцца сюды. Колас.
2. зак. і незак., што. Спец. Зрабіць (рабіць) пратэст вэксаля.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прызаду́мацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
Аддацца роздуму; задумацца. Злезшы з цягніка, .. Рыгор не на жарты прызадумаўся, як яму быць і што рабіць? Гартны. З першых тыдняў давялося моцна прызадумацца, чаму работа не ладзіцца і першы месячны план недавыканалі... Сапрыка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разахво́чаны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад разахвоціць.
2. у знач. прым. У якога з’явілася моцная ахвота рабіць што‑н. Прахожыя з пашанай расступіліся, а разахвочаныя хлопцы позіркамі пыталіся ў публікі — «Ну, што яшчэ. Толькі паддавай нам!..» Карпюк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
самаво́льнічаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Разм. Чыніць, тварыць самавольства, паступаць самавольна. — Я гэтага пакуль што не збіраюся рабіць, але калі ты [Кастрыца]хочаш чэсна працаваць, дык трэба, перш за ўсё, дакладна выконваць заданні, а не самавольнічаць, — сурова папярэдзіў Леванок. Стаховіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
футрава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; незак., што.
1. У тэхніцы — рабіць абліцоўванне металургічных печаў, агрэгатаў і пад. вогнетрывалымі, а таксама хімічна стойкімі матэрыяламі. Футраваць трубу.
2. У кравецкай справе — падшываць футрам што‑н.
3. У сталярскай справе — абшываць дошкамі, абшалёўваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
наме́рен в знач. сказ. / я наме́рен э́то сде́лать я ма́ю наме́р (ма́юся) гэ́та зрабі́ць;
что вы наме́рены де́лать? што вы мярку́еце (збіра́ецеся, ду́маеце, ма́еце) рабі́ць?;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
попы́тка спро́ба, -бы ж.;
предпринима́ть попы́тки рабі́ць спро́бы; (пытаться) спрабава́ць;
пе́рвая попы́тка спорт. пе́ршая спро́ба;
◊
попы́тка не пы́тка погов. купі́ў не купі́ў, а патаргава́ць мо́жна.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Аглу́міцца ’адурэць’ (Нас., Касп., Гарэц.), аглумляцца да глум; а‑ прэфіксальны, як аб гэтым можна меркаваць на падставе граматычнага значэння дзеяслова. Семантычнае развіццё таксама даволі празрыстае ’глуміцца’ > ’рабіць дурным’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Адрабля́ць, адробліваць ’адчараваць, зняць чары’ (Нас., Інстр. III) да рабіць (гл.). Семантыка няясная. Неверагодна бачыць тут сляды старажытнага семантычнага пераходу ’чары’ — ’дзеянне’ (варажыць ∼ ст.-грэч. (Ϝ) ἐργόν ’дзеянне’).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Ко́яцца ’здзекавацца’ (Сл. паўн.-зах., Сцяшк.). Укр. коїти ’рабіць штосьці нядобрае’, коїтися ’адбывацца (пра штосьці нядобрае)’, польск. koić się ’тс’. Магчыма, да чын (гл.) (ЕСУМ, 2, 501–502).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)