абмурава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак., што.
Абкласці цэглай, каменнем што‑н., мацуючы іх цэментам, глінай і пад. Абмураваць кацёл. □ [Лукаш:] — А цагельню ж зноў такі раблю, каб абмураваць, а то не згледзіш, як яна спарахнее. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бальшу́н, ‑а, м.
Разм. Старэйшы хлапчук з дзяцей у сям’і; падлетак. Раніцай Андрэй нашлёпаў Лёвачку, каб бальшун сам адзяваўся. Лобан. // Наогул большы па ўзросту. У канцы алеі Гушкалкі мільгаюць — Бальшуны паселі, Пад неба ўзлятаюць. Калачынскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бліско́тны, ‑ая, ‑ае.
Які бліскаціць, пераліваючыся, іскрыцца. А ноч — то стрымае хмарку, каб тут пахадзіла. То бліскотнаю зоркай з вышыняў махне. Кірэенка. [Васіль] з нейкай злосцю павёў касою. Мокрая, бліскотная трава пакорліва, амаль нячутна легла. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гумаля́стыка, ‑і, ДМ ‑тыцы, ж.
Уст. Гума 1, рызіна. Мяч з гумалястыкі. □ Разам з гэтымі прыпасамі ляжаў мячык і чалавек з гумалястыкі, у якога трэба было толькі дзьмухнуць, каб ён загукаў, як жывы. Колас.
[Ням. Gummielastikum.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дзю́бнуцца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; зак.
Стукнуцца, ударыцца (звычайна тварам). Стары дзюбнуўся тварам у зямлю і застыў. Ставер. [Дыверсант] паспеў саскочыць са слупа, нагнуўся, каб вызваліць ногі ад кошак, ды так і дзюбнуўся галавой у зямлю. Беразняк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дыбка́, прысл.
На заднія ногі (станавіцца, узнімацца), на задніх нагах (стаяць і пад.). [Жарабок] не знаходзіў месца на шырокім дварышчы, станавіўся дыбка, вытанцоўваў. Чарнышэвіч. Стаіць пад яблыняй [козлік] дыбка і [на]пінаецца, каб дастаць на галінцы лісток. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адвячо́ркам, прысл.
У хвіліны перад самым вечарам. Невядома, як доўга цягнулася б гэта гісторыя, каб аднаго разу адвячоркам не прыйшла да іх настаўніца. Колас. Выйдзі адвячоркам у жытное поле і паслухай пошум спелых каласоў. Вітка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адлі́жны, ‑ая, ‑ае.
Які з’яўляецца ў выніку адлігі, звязаны з адлігай. [Красана] непакоіла, каб не хлынула адліжная вада на падрыхтаваную пляцоўку. Стаховіч. Заходні вецер даносіў той няўлоўны своеасаблівы пах снегу, які адчуваецца ў адліжныя дні. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зара́нні, ‑яя, ‑яе.
Разм. Занадта ранні. І, нягледзячы на тое, што час для купання быў заранкі, бо каноплі былі яшчэ не настолькі высокія, каб у іх магла схавацца варона, настаўнікі з вялікаю прыемнасцю выкупаліся. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
з’е́зджаны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад з’ездзіць (у 2 знач.).
2. у знач. прым. Сапсаваны доўгай або неакуратнай яздой. З’езджаныя шыны. □ [Пніцкі] цэлую.. вясну не браўся за пугу, каб наганяць свайго з’езджанага каня. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)