ама́тар, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. чаго і з інф. Ахвотнік да чаго-н., чалавек, які мае схільнасць да чаго-н., захапляецца чым-н.

А. музыкі.

А. выступаць.

2. Той, хто займаецца чым-н. не як прафесіянал; любіцель.

Садавод-а.

Рыбалоў-а.

|| ж. ама́тарка, -і, ДМ -рцы, мн. -і, -рак (да 1 знач.).

|| прым. ама́тарскі, -ая, -ае (да 2 знач.).

А. спектакль.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

призва́ние ср.

1. (действие) уст. закліка́нне, -ння ср. (на што і да чаго); (призыв) за́клік, -ку м.; см. призва́ть​ 3;

2. (склонность) прызва́нне, -ння ср.; (к чему) схі́льнасць, -ці ж.;

худо́жник по призва́нию маста́к па прызва́нні;

призва́ние к му́зыке схі́льнасць да му́зыкі;

3. (предназначение) прызначэ́нне, -ння ср.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

незласлі́вы, ‑ая, ‑ае.

Які не выяўляе злосці; дабрадушны. Незласлівы чалавек. □ Характару Максім быў незласлівага, меў схільнасць да гумару лёгкага, з усмешкай. Бачыла. // Які выражае незласлівасць, уласцівы дабрадушнаму чалавеку. Незласлівы тон. □ Для першых гумарэсак К. Крапівы характэрны незласлівыя, жартоўныя інтанацыі. Казека.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

самаво́льства, ‑а, н.

1. Схільнасць рабіць што‑н. па сваёй волі, не лічачыся з іншымі. Нават нязначнае самавольства ці адступленне ад загаду могуць сарваць справу. Кулакоўскі.

2. Самавольныя паводзіны; самавольны ўчынак. Пасля гэтага Арцём Іванавіч стаў нават ганарыцца самавольствам сына. Мележ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

эпікурэі́зм, ‑у, м.

1. Вучэнне, сістэма поглядаў старажытнагрэчаскага філосафа Эпікура.

2. Кніжн. Сістэма поглядаў, якая вырасла на глебе скажонага тлумачэння вучэння Эпікура як імкненне да задавальнення пачуццёвых інстынктаў і дасягнення асабістых выгод.

3. перан. Кніжн. Схільнасць да пачуццёвага задавальнення, распешчанага жыцця.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

аналіты́чны, ‑ая, ‑ае.

1. Які грунтуецца на выкарыстанні аналізу. Аналітычны метад.

2. Які служыць для аналізу (у 2 знач.). Аналітычная вага.

3. Які мае схільнасць да аналізу; уласцівы аналітыку. Аналітычны розум.

•••

Аналітычная геаметрыя гл. геаметрыя.

Аналітычная хімія гл. хімія.

Аналітычныя мовы гл. мова.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кручкатво́р, ‑а, м.

Неадабр. Той, хто мае схільнасць да кручкатворства. Не дае Аксён задрамаць сялянам у іх заціснутым жыцці. Катурхае, будзіць іх грамадскую думку, кідае новыя мыслі, падымае на змаганне з няпраўдай, бо сялян ашукалі, абышлі ўсякія кручкатворы-чыноўнікі, панскія прыслужнікі. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

эстэты́зм, ‑у, м.

1. Празмернае захапленне эфектнымі знешнімі формамі ў мастацтве, шкоднае для зместу, ідэйнага боку. Аднак ідэалістычная абмежаванасць эстэтычных поглядаў яшчэ не дае падстаў папракаць пісьменніка за прыхільнасць да «чыстага эстэтызму». Каваленка.

2. Схільнасць да эстэтычнага, да прыгажосці, да дасканалых форм.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

расположе́ние​II ср.

1. (симпатия) прыхі́льнасць, -ці ж.;

2. (настроение) жада́нне, -ння ср., настро́й, -ро́ю м., ахво́та, -ты ж.;

у меня́ нет расположе́ния е́хать за́втра у мяне́ няма́ жада́ння (настро́ю, ахво́ты) е́хаць за́ўтра;

3. (наклонность, восприимчивость) схі́льнасць, -ці ж.;

расположе́ние к боле́зням схі́льнасць да хваро́б;

◊

расположе́ние ду́ха настро́й; гумо́р.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

тяготе́ть несов.

1. (испытывать тяготение) прыця́гвацца;

Луна́ тяготе́ет к Земле́ Ме́сяц прыця́гваецца да Зямлі́;

2. (иметь склонность, влечение) мець ця́гу (схі́льнасць), імкну́цца, цягну́цца;

тяготе́ть к иску́сству мець ця́гу (схі́льнасць) да маста́цтва, імкну́цца (цягну́цца) да маста́цтва;

3. (давить) гнясці́ (каго, што); душы́ць (каго, што); (висеть) вісе́ць (над кім, над чым).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)