Verbum

папрадзіра́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -а́ецца; -а́емся, -а́ецеся, -а́юцца; зак.

Прадрацца — пра ўсіх, многіх або ўсё, многае.

Мяхі папрадзіраліся.

П. праз калючы зараснік.

дыя́метр, -а, мн. -ы, -аў, м.

У матэматыцы: адрэзак прамой лініі, які злучае дзве кропкі акружнасці і праходзіць праз яе цэнтр.

|| прым. дыяметра́льны, -ая, -ае.

ві́сельня, -і, мн. -і, -лень і -льняў, ж.

Два слупы (або слуп) з перакладзінай — прыстасаванне для пакарання смерцю праз павешанне; шыбеніца.

|| прым. ві́сельны, -ая, -ае.

краке́т, -а, М -ке́це, м.

Гульня, у якой драўляныя шары ўдарамі драўляных малаткоў праводзяцца праз драцяныя варотцы.

|| прым. краке́тны, -ая, -ае.

Кракетныя шары.

К. малаток.

ілюміна́тар, -а, мн. -ы, -аў, м.

Круглае акно ў борце самалёта, касмічнага карабля або судна, якое герметычна закрываецца.

Глядзець праз і.

|| прым. ілюміна́тарны, -ая, -ае.

пры́зма, -ы, мн. -ы, -зм і -змаў, ж.

1. Шматграннік з дзвюма роўнымі паралельнымі асновамі і бакавымі гранямі — паралелаграмамі.

2. Частка аптычнага прыбора — прадмет такой формы з празрыстага рэчыва.

◊

Праз прызму чаго (глядзець, успамінаць і пад.; кніжн.) — не непасрэдна, з апасродкаваным уплывам якіх-н. прамежкавых фактараў.

Адлюстраваць падзеі праз прызму свайго разумення і сваіх адносін.

|| прым. прызматы́чны, -ая, -ае.

Прызматычнае шкло.

скразны́, -а́я, -о́е.

1. Які праходзіць наскрозь.

Скразная рана.

2. Які перамяшчаецца прама ад аднаго пункта да другога, без перасадак і перагрузак.

С. цягнік.

3. Які распаўсюджваецца на ўсе моманты вытворчай дзейнасці, на ўвесь прадмет.

Скразная загартоўка дэталей.

4. Рэдкі, ажурны; праз які праходзіць святло.

Скразныя фіранкі.

5. Пра вецер, што дзьме праз адтуліны, якія знаходзяцца насупраць адна адной.

С. вецер.

непраніка́льны, -ая, -ае.

1. Праз які не пранікаюць вада, газы, гукі і пад.

Непранікальная перагародка.

2. перан. Недаступны разуменню, скрыты.

Непранікальная тайна.

|| наз. непраніка́льнасць, -і, ж.

вы́хлап, -у, мн. -ы, -аў, м. (спец.).

Выхад адпрацаваных газаў з цыліндра рухавіка ўнутранага згарання праз выхлапную трубу.

|| прым. выхлапны́, -а́я, -о́е.

В. газ.

В. клапан.

уе́зд, -а і -у, М -дзе, м.

1. -у, гл. уехаць.

2. -а, мн. -ы, -аў. Месца, праз якое ўязджаюць куды-н.

Пры ўездзе ў вёску.