бася́к, ‑а, м.
1. Прадстаўнік дэкласаваных слаёў насельніцтва ў капіталістычным грамадстве.
2. Разм. лаянк. Нягоднік, гарэза, свавольнік. [Халімон:] — Ён, гэты басяк, пада мной кпіны строіць. Чакай жа, я табе пакажу! Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гумані́ст, ‑а, М ‑сце, м.
1. Чалавек, прасякнуты ідэямі гуманізму (у 1 знач.). Пісьменнік-гу маніст.
2. Прадстаўнік гуманізму (у 2 знач.). Беларускі асветнік, першадрукар і гуманіст Францыск (Георгій) Скарына.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Пігмей ’карлік’, ’прадстаўнік карлікавых плямёнаў Афрыкі, Азіі і Акіяніі’ (ТСБМ), ст.-бел. пигмей ’карлік’ (XVII ст.) са ст.-польск. Pigmej, якое з лац. pygmaeus < ст.-грэч. πυγμαῑος ’велічынёй з кулак’ (Булыка, Лекс. запазыч., 126; Фасмер, 3, 259).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
караво́кі, ‑ая, ‑ае.
Які мае карыя вочы. На прыпынку ў калідоры вагона паяўляецца першы прадстаўнік чэхаславацкага народа, дабрадушны, крыху паўнаваты для сваіх маладых год, каравокі старшына-пагранічнік з папкай пад пахай. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кало́н, ‑а, м.
1. У Старажытным Рыме — арандатар невялікага ўчастка зямлі ў буйнага землеўладальніка.
2. У розных раманскіх краінах і Лацінскай Амерыцы — прадстаўнік розных катэгорый сялянства: батрак, здольшчык, паўпрыгонны арандатар і інш.
[Лац. colonus.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
патры́цый, ‑я, м.
Гіст.
1. У Старажытным Рыме — прадстаўнік радавой знаці.
2. У сярэднія вякі ў вольных германскіх гарадах — асоба, якая належала да багатага бюргерскага роду, што іграў першаступенную ролю ў гарадскім самакіраванні.
[Лац. patricius.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дэлега́т, ‑а, М ‑гаце, м.
Выбраны або прызначаны прадстаўнік якой‑н. арганізацыі, калектыву, дзяржавы; пасланец, упаўнаважаны. Дэлегат з’езда. Дэлегаты Генеральнай Асамблеі ААН. □ Часта Міхалка з Борухам ездзяць у горад дэлегатамі ад сялян. Бядуля.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
стыля́га, -і, ДМ -у, Т -ам, м.; ДМ -ля́зе, Т -ай (-аю), ж., мн. -і, -ля́г.
Прадстаўнік маладзёжнай субкультуры, распаўсюджанай у СССР з канца 1940-х да пачатку 1960-х гг., які вылучаўся яркай знешнасцю, крыклівым адзеннем, асобым слэнгам, павышанай цікавасцю да замежнай музыкі і танцаў, што сурова асуджалася грамадствам (разм.).
|| прым. стыля́жны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
саты́рык, ‑а, м.
Пісьменнік, аўтар сатыр; прадстаўнік сатырычнага напрамку ў якім‑н. відзе мастацтва. К. Крапіва, выступаючы ў ролі драматурга, шмат у чым заставаўся верным свайму таленту бытапісальніка і сатырыка. Гіст. бел. сав. літ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мамелю́к, ‑а, м.
1. Прадстаўнік ваеннафеадальнай касты ў Егіпце, заснавальнікамі якой былі рабы-чэркесы, што складалі з 13 ст. асабістую гвардыю султана.
2. Конны гвардзеец з асабістай аховы Напалеона Банапарта, набранай у час паходу на Егіпет.
[Фр. mameluk ад араб. mamelūk — нявольнік.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)