багадзе́льня, ‑і, ж.
У дарэвалюцыйны час — прытулак для бяздомных, інвалідаў, непрацаздольных. Хадзіць [бацьку з сынам] давялося доўга... Аглядалі бровар і — здалёк — багадзельню. Караткевіч. // Разм. іран. Пра ўстанову або арганізацыю, дзе дрэнна працуюць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нязру́чна,
1. Прысл. да нязручны.
2. безас. у знач. вык., каму, з інф. Без дастатковай зручнасці для чаго‑н.; дрэнна. Марыльцы было нязручна сыходзіць [з трамвая]: абедзве рукі яе занятыя. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шарлата́н, ‑а, м.
Невук, які выдае сябе за знаўцу, спецыяліста; падманшчык, махляр. Млынар вярнуўся дадому, думаючы пра Стафанковіча як пра шарлатана: «Дрэнна зрабіў, грошы ўзяў і адрас скрыў». Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ліпаце́ць ’ледзь трымацца на нагах, дрэнна адчуваць сябе’ (Сцяшк. Сл.). Узнікла ў выніку кантамінацыі лексем ліпе́ць і лекаце́ць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ *Начосаваты, начдсоваты ’задзірысты’, начдывы ’пакручасты, з няроўнымі слаямі (пра дрэва)’ (ТС). Відаць, да часаць ’абчэсваць, склюдаваць’ (’які дрэнна чэшацца’?).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ры́знік ’анучнік’ (паст., вільн., мядз., швянч., беласт., Сл. ПЗБ; Жд. I, Янк. 2), ’дрэнна апрануты чалавек’ (Яўс.). Да рыззё (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
зашко́дзіць, ‑дзіць; зак., каму-чаму і без дап.
Прынесці шкоду, дрэнна адбіцца (на чыім‑н. здароўі, ходзе справы і пад.). — Не размаўляй, так многа, табе зашкодзіць, — перапыніў жонку Максім Сцяпанавіч. Карпаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сярэ́дне, прысл.
Разм.
1. Ні добра, ні дрэнна; пасрэдна. Вучыцца сярэдне. Жыве ён сярэдне.
2. Не вышэй сярэдняга ўзроўню, нормы. [Тамара] невысокая, сярэдне для сваіх год распаўнелая, пышнагрудая — па-свойму прыгожая. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Пэ́каць ’дрэнна чытаць’ (Мат. Маг., Шат.), ’курыць люльку’ (Шат.), ’біць не вельмі моцна, пляскаць’ (Бяльк.), ткнуць ’выцяць злёгку, пляснуць’ (Бяльк.). Гукапераймальнае.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
бля́мкаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Разм. Бразгаць чым‑н. металічным. Рыпелі вароты, блямкалі засаўкі, то там, то тут чуўся грукат у дзверы. Няхай. // Дрэнна іграць на чым‑н., брынкаць. Блямкаць на піяніна.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)