Асто́пкі ’стары, стаптаны абутак’ (Жд.). Укр. дыял. остопки. Гл. атопак ’тс’; ‑с‑ устаўлена як вынік кантамінацыі з стаптаць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Рал ’сплеценая з саломы скрынка вялікага памеру для ссыпання збожжа’ (Сл. Брэс.). Вынік метатэзы лар ’скрынка, сусек’ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Павяндлі́ца ’кумпяк, шынка’ (Нар. сл., дзярж.), павяндліцы ’паляндвіца’ (Сл. ПЗБ). Метатэза з паляндвіца, або вынік кантамінацыі паляндвіца і вяндліна.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Паця́жка ’паленца’ (Шат.). Да цягнуць (гл.), Параўн. пацягну́ць© ’ударыць’ (Юрч.). У такім выпадку нацяжка — ’вынік удару’ > ’абрубак’ > ’паленца’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Брушты́н. Гл. буршты́н. Фанетычна варыянт брушты́н узнік з буршты́н як вынік дыялектнага спрашчэння групы ‑ршт‑ (якая была цяжкай для вымаўлення).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Нітве́дама ’немаведама’ (мядз., Нар. словатв.). Відаць, з нет (гл.) і ведама (гл. ведаць); пачатак слова — вынік кантамінацыі нет-Хні > ніт
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Паскуткава́цца ’пакарыстацца’ (Нас.). З польск. poskutkować ’мець вынік’, ’дзейнічаць паспяхова’, ’падзейнічаць’ (са зрухам у семантыцы). Параўн. таксама ску́так ’карысць’ (Нас.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Разбо́рчысты ’разборлівы, выразны’ (Юрч.), разбо́рчыстый ’кемлівы’ (Юрч. СНЛ), розбо́рчывы (ТС), рус. разбо́рчивый ’разборлівы’. Вынік кантамінацыі словаўтваральных тыпаў, параўн. фанабэ́рысты, плячы́сты.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Над’е́хаць ’наехаць’ (Бяльк.) — вынік «канкурэнцыі» прыназоўнікаў над і на, што знайшло адлюстраванне і ў прыстаўках, падрабязней гл. ESSJ SG, 1, 127.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ро́зыгрыш ’нічыйны вынік гульні’ (ТСБМ). З рус. ро́зыгрыш, якое ўтворана ад разыгра́ть пры дапамозе суф. з экспрэсіўным значэннем ‑ыш (< прасл. *‑yšь).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)