Verbum

варэ́нне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле дзеясл. варыць (у 1 знач.).

2. Ягады, фрукты, звараныя з цукрам, мёдам. Яблычнае варэнне. □ Мама тым часам зварыла варэнне і прынесла ў наш пакой, каб яно астыла. Пальчэўскі.

вуго́лле, ‑я, н., зб.

Вуглі, вугалі (у 2 знач.). Кузня ў вёсцы маленькая, нават меха няма, каб раздзьмуць вуголле. Навуменка.

•••

Як на вуголлі (сядзець, быць і пад.) — пра чые‑н. вельмі неспакойныя, трывожныя паводзіны.

адкры́тасць, ‑і, ж.

Шчырасць, праўдзівасць, даверлівасць. За бабчыну адкрытасць і шчырасць Аўгіня ад радаснай весці не магла стрымацца, каб не адказаць тым жа. Колас. Галене.. [доктар] здаўся цікавым і сімпатычным за гэтую сваю адкрытасць. Чорны.

адмачы́ць, ‑мачу, ‑мочыш, ‑мочыць; зак., што.

1. Намачыць што‑н., каб лягчэй аддзялялася. Адмачыць бінт на ране.

2. Трымаючы ў якой‑н. вадкасні, зрабіць больш прыгодным для выкарыстання, вымачыць. Адмачыць салёнае мяса. Адмачыць скуры.

арганіза́тарскі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да арганізатара. Арганізатарскі талент. Арганізатарскія здольнасці. // Накіраваны на арганізацыю чаго‑н. Арганізатарская дзейнасць. □ Мы павінны паставіць справу так, каб праверка выканання арганічна спалучалася з жывой арганізатарскай работай. Машэраў.

абнемагчы́ся, ‑магуся, ‑можашся, ‑можацца; пр. абнямогся, ‑маглася, ‑маглося; зак.

Разм. Тое, што і абнемагчы. Мы зайшлі ў сенцы і папрасілі ў гаспадара, каб ён прадаў нам хлеба і малака, бо мы зусім абнемагліся. Сачанка.

абраха́ць, ‑брашу, ‑брэшаш, ‑брэша; зак., каго-што.

Разм. Зняславіць, зганьбіць, нагаварыўшы на каго‑н.; абгаварыць. Было і яшчэ адно апраўданне [у Руневіча]: «Я ж не цётка якая, што садзіць нос у шчыліну, каб потым абрахаць». Брыль.

абасса́цца, ‑ссуся, ‑ссешся, ‑ссецца; зак.

Разм. Ссучы, перабраць меру. Тут аднаго хачу, нарэшце, я: Над байкаю мая каб не прапала праца, — Хай помніць кожнае ліслівае цяля, Што можна ссаць, ды можна й абассацца. Крапіва.

жа́цца, жнецца; незак.

1. Паддавацца зжынанню. — Каб.. гэткія ўсе [жанчыны] былі, дык у мяне ў брыгадзе.. само б і касілася б і сушылася б, і жалася б і малацілася б. Ермаловіч.

2. Зал. да жаць.

заваля́шчы, ‑ая, ‑ае.

Разм. Забыты, пакінуты з-за непрыгоднасці, непатрэбнасці. Мне карцела адно — як .. дайсці да сваіх. Кожны раз, як толькі выходзіў з хаты, шукаў, вывучаў сцежкі. Каб хоць якая заваляшчая карта была. Сабаленка.