кагана́т, ‑а, М ‑наце, м.

Гіст. Дзяржава, правадыр якой меў тытул кагана. Цюркскі каганат. Хазарскі каганат.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ка́йзер, ‑а, м.

Імператар у «Свяшчэннай Рымскай імперыі» і Германскай імперыі. // Асоба, якая мае гэты тытул.

[Ням. Kaiser ад лац. caesar — цар, цэзар.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Тытулёвы ‘карункавы, цюлевы’ (Сцяшк. Сл.). Няясна; відавочна, ад туль, тулі (гл.), у тым ліку ‘вэлюм’, магчыма, пад уплывам тытул 2 ‘вясельны чын’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ге́рцагства, ‑а, н.

1. Уладанне герцага; дзяржава або вобласць на чале з герцагам.

2. Тытул герцага. Атрымаць герцагства.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

магі́стр, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. У некаторых краінах: вучоная ступень, а таксама асоба, якая мае такую ступень.

М. філасофіі.

2. У Сярэднія вякі: кіраўнік духоўна-рыцарскага каталіцкага ордэна.

|| прым. магі́старскі, -ая, -ае.

Магістарская дысертацыя.

М. тытул.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

архімандры́т, ‑а, М ‑рыце, м.

Вышэйшае духоўнае званне для манахаў, тытул ігумена, а таксама асоба, якая носіць гэта званне.

[Грэч. archi — галоўны і mandra — манастыр.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

архіепі́скап, ‑а, м.

Духоўнае званне, сярэдняе паміж епіскапам і мітрапалітам, а таксама асоба, якая носіць гэты тытул; старшы епіскан; архібіскуп.

[Грэч. archieposkopos.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ге́рцаг, ‑а, м.

Адзін з самых высокіх дваранскіх і княжаскіх тытулаў у краінах Заходняй Еўропы. // Асоба, якая мае гэты тытул.

[Ням. Herzog.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

магі́стр, ‑а, м.

1. Першая вучоная ступень у некаторых зарубежных краінах і дарэвалюцыйнай Расіі. // Асоба, якая мае такую ступень.

2. Другая акадэмічная ступень, якая прысвойваецца ў вышэйшых навучальных установах ЗША і Англіі. // Асоба, якая мае такую ступень.

3. У сярэднія вякі — тытул кіраўніка каталіцкага духоўна-рыцарскага ордэна. // Асоба, якая мела такі тытул.

[Ад лац. magister — настаўнік.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Віко́нт ’дваранскі тытул у Францыі, Англіі і інш. краінах’. Слова запазычана з рус. виконт < франц. vicomte < лац. vicecomes ’намеснік выхавацеля’ (КЭСРЯ, 81; Шанскі, 1, В, 97; Даза, 750).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)