мане́рнічаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

Ненатуральна паводзіць сябе; крыўляцца. Спачатку .. [Касьянава] манернічала і іграла дзяўчыну «не ад гэтага свету». «Полымя».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

універса́ліі, ‑ій; адз. няма.

Тэрмін, які абазначае агульныя паняцці.

•••

Універсаліі лінгвістычныя — з’явы і ўласцівасці, характэрныя для ўсіх моў свету.

[Ад лац. universalis — усеагульны.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Вы́тлуміць ’выманіць’ (Нас.); ’задушыць, звесці са свету’ (Шат.). Запазычанне з польск. wytłumić ’заглушыць, заду-шыць’ або вытворнае ўжо на беларускай глебе ад запазычанага з польскай тлуміць (< tłumić) (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

зжыць сов.

1. (избавиться от чего-л.) изжи́ть;

з. недахо́пы — изжи́ть недоста́тки;

2. разг. (изгнать откуда-л.) сжить, вы́жить;

з. з кватэ́ры — сжить (вы́жить) из кварти́ры;

◊ з. са све́ту — сжить со све́та (со́ свету)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

забра́цца, -бяру́ся, -бярэ́шся, -бярэ́цца; -бяро́мся, -бераце́ся, -бяру́цца; -бяры́ся; зак.

1. Залезці куды-н. (уверх, углыб); пранікнуць.

З. на вяршыню гары.

З. пад коўдру.

З. ў чужы агарод.

2. Зайсці, заехаць куды-н. далёка.

З. на край свету.

|| незак. забіра́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

кубі́зм, ‑у, м.

Фармалістычны напрамак у буржуазным выяўленчым мастацтве пачатку 20 ст., які падмяняў прадметы рэальнага свету камбінацыямі геаметрычных фігур.

[Фр. cubisme.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нагалёкацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

Разм. Уволю, доўга пагалёкаць. Скалясіў [дзед] свету за скацінкай: набегаўся, .. нагалёкаўся, аж горла балець пачало. Пташнікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

філагене́з, ‑у, м.

Спец. Працэс развіцця арганічнага свету або асобных яго форм з моманту ўзнікнення жыцця. Філагенез раслін. Філагенез жывёл.

[Ад грэч. phylē — племя і genesis — паходжанне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ Перастаўле́нне (пірістаўленія, пірістаўленьпя) ’канец свету’, ’заканчэнне’ (Юрч. CHJT). Утворана на базе ц.-слав. свьто‑ преставлепіе ’тс’ шляхам адсячэння першай часткі і замены прыстаўкі пре‑ на пера-, параўн. перастаеіцца ’сканаць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

кангрэсме́н, ‑а, м.

Член кангрэсу (у 2 знач.). Сытай і задаволенай бачылі мы афіцыйную Амерыку, прадстаўнікоў чыноўнага свету, .. сенатараў, кангрэсменаў. Лынькоў.

[Англ. congressman.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)