раздуры́ць, -дуру́, -ду́рыш, -ду́рыць; -ду́раны; зак., каго.
1. Паслабіўшы нагляд, патрабавальнасць, зрабіць каго-н. дураслівым, непаслухмяным.
Р. сына.
2. Даць поўную волю каму-н., дазволіць поўнасцю праяўляць свае жаданні, патрабаванні і пад.
|| незак. разду́рваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
адпе́ць, -пяю́, -пяе́ш, -пяе́; -пяём, -пеяце́, -пяю́ць; -пе́й, -пе́йце; -пе́ты; зак.
1. што і без дап. Скончыць пець; адспяваць.
Адпелі птушкі свае песні.
2. каго. Выканаць абрад адпявання.
А. нябожчыка.
|| незак. адпява́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е (да 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Варахо́бкі ’старыя малавартасныя рэчы’ (КЭС): «збірай свае варахопкі ды ідзі вон з хаты». Да *ворох ’куча, груда’ і суфіксаў ‑oba‑ і ‑ък. Аб суфіксацыі ‑oba‑ гл. SP, 1, 61–62. Пра *ворох Фасмер, 1, 355; Шанскі, 1, В, 168–169. -
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Перакі́нчык ’здраднік, перабежчык’, ’вераадступнік’ (Гарэц., Др.-Падб.), перакі́днік ’хто ў час размовы рэзка мяняе свае погляды’ (чэрв., Сл. ПЗБ). Да перакідацца, перакінуцца (гл.), параўн. польск. przekińczyk, ст.-польск. pierekidczyk ’вераадступнік’, якія аўтары Варшаўскага слоўніка выводзяць з укр. переки́нець = переки́нчик = переки́дько ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
плацежаздо́льнасць, ‑і, ж.
Спец. Здольнасць пакрыць свае грашовыя абавязацельствы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
заця́цца, затну́ся, затне́шся, затне́цца; затнёмся, затняце́ся, затну́цца; заця́ўся, -цяла́ся, -ло́ся; затні́ся; зак.
1. Заўпарціцца, уперціся.
2. Затаіць у сабе свае думкі, пачуцці або злосць на каго-н.
Зацялася і ні з кім не размаўляе.
|| незак. заціна́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
сумле́нне, -я, н.
Пачуццё маральнай адказнасці за свае паводзіны, учынкі і інш.
С. ў яго крыштальна чыстае.
◊
Са спакойным сумленнем рабіць што-н. — будучы ўпэўненым у правільнасці сваіх учынкаў, дзеянняў.
Сумленне загаварыла — стала сорамна.
Як сумленне падказвае — як трэба.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
замаскірава́ць сов., в разн. знач. замаскирова́ть;
з. ако́п — замаскирова́ть око́п;
з. свае́ дзе́янні — замаскирова́ть свои́ де́йствия
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пераацані́ць сов., в разн. знач. переоцени́ть;
п. тава́ры — переоцени́ть това́ры;
п. свае́ здо́льнасці — переоцени́ть свои́ спосо́бности
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Вымо́ва ’заўвага, якая з’яўляецца пакараннем за правіннасць’ (БРС, КЭС, лаг.); ’вымаўленне’ (Нас., Касп.); ’умоўленая рэч звыш платы’ (Нас.). Крукоўскі (Уплыў, 119) лічыць слова калькай рус. вы́говор, але хутчэй гэта запазычанне з польск. wymowa ’вымаўленне’, якое пад уплывам рус. слова пашырыла свае значэнні.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)