Verbum

пражэ́ктарны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да пражэктара. Палахліва мільганула з боку чыгуначнага моста некалькі пражэктарных прам[янёў]. Лынькоў. // Прызначаны для пражэктара. Пражэктарная лямпа. □ З правага боку ўзносілася ў неба вялікая пражэктарная мачта. Васіленка.

перано́ска, ‑і, ДМ ‑носцы, ж.

Разм.

1. Дзеянне паводле дзеясл. пераносіць — перанесці (у 1–6 знач.).

2. Р мн. ‑сак. Пераносная лямпа. Славік падняў вышэй «пераноску», ад яркага святла якой слязіліся вочы. Шамякін.

абажу́р, ‑а, м.

Каўпак, які надзяецца на лямпу, каб засцерагчы вочы ад моцнага святла або каб прыдаць святлу пэўную афарбоўку. На стале гарэла лямпа пад светлым абажурам і ляжала разгорнутая кніга, якую чытаў настаўнік. Колас.

[Фр. abat-jour.]

капці́лка, ‑і, ДМ ‑лцы; Р мн. ‑лак; ж.

Разм. Самаробнае асвятляльнае прыстасаванне на газе; лямпа без шкла. Яшчэ нядаўна ў вокнах местачковых хат мільгацелі цьмяныя аганькі капцілак, камінк[а]ў, а школа зыркала электрычнымі агнямі. Навуменка.

палатня́ны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да палатна (у 1 знач.). Палатнянае перапляценне. // Зроблены з палатна. З-пад разарванага каўняра палатнянай сарочкі відаць быў матроскі цельнік. Лынькоў. На стале гарыць лямпа пад жоўтым палатняным абажурам.

прадаўгава́ты, ‑ая, ‑ае.

Падоўжаны; большы ў даўжыню, чым у шырыню. У вузкім, прадаўгаватым пакоі паўзмрок, на стале, з краю, лямпа, вокны завешаны шчыльнай чорнай паперай. Навуменка. Свежыя, зялёныя, прадаўгаватыя — адзін у адзін — .. [агуркі] радавалі вока гаспадыні і госця. Пальчэўскі.

шахцёрскі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да шахцёра, уласцівы яму. Шахцёрская праца. □ — А наогул, Мікола ваш хлопец — во! — Аляксей паказвае вялікі палец левай рукі. — Ён тут да-а-аў дразда. Паказаў шахцёрскую хватку. Чыгрынаў. // Прызначаны для шахцёра. Шахцёрскае адзенне. Шахцёрская лямпа.

газо́ўка, ‑і, ДМ ‑зоўцы; Р мн. ‑зовак; ж.

Разм. Самаробная газавая лямпа без шкла. У самай крайняй зямлянцы цьмяна гарэла пад столлю газоўка з артылерыйскай гільзы. Дудо. Ужо было цёмна. Пануры астрог цьмяна асвятляўся газоўкамі, ад гэтага вокны здаваліся сляпымі. Колас.

юпі́тэр, ‑а, м.

1. Магутная электрычная дугавая лямпа, якая выкарыстоўваецца ў кінатэхніцы для штучнага або камбінаванага дсвятлення пры кіназдымках.

2. (з вялікай літары). Пятая па адлегласці ад Сонца, самая вялікая планета сонечнай сістэмы.

3. (з вялікай літары). У старажытнай рымскай міфалогіі — вярхоўны бог.

[Ад лац. Jupiter.]