◎ Пашчаля́ць у выразе: зубы пашчаляць ’павыбіваць’ (Ян.). З польск. po‑strzelać ’пастраляць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

проре́заться сов.

1. в разн. знач. прарэ́зацца, мног. папрараза́цца, папрарэ́звацца;

зу́бы проре́зались зу́бы прарэ́заліся (папрараза́ліся);

морщи́ны проре́зались маршчы́ны прарэ́заліся;

2. (пробиться, проникнуть, пройти сквозь что-л.) разг. прабі́цца;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

точи́ть​I несов.

1. (изготовлять точением) тачы́ць;

2. (острить) вастры́ць; (на точиле) тачы́ць;

◊

точи́ть зу́бы тачы́ць зу́бы;

точи́ть ля́сы блы́нды пра́віць;

точи́ть нож (меч) тачы́ць (вастры́ць) нож (меч).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

крышы́цца несов.

1. кроши́ться; дроби́ться;

зу́бы кры́шацца — зу́бы кро́шатся;

ка́мень кры́шыцца ў шчэ́бень — ка́мень дроби́тся в ще́бень;

2. страд. кроши́ться; нареза́ться; дроби́ться; измельча́ться, размельча́ться; сокруша́ться; см. крышы́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

сашчапі́ць сов.

1. (соединить при помощи скрепок, зажимов) скрепи́ть; (брёвна и т.п. — ещё) схвати́ть;

2. (руки, пальцы) сжать, сцепи́ть;

3. сти́снуть, сжать;

с. зу́бы — сти́снуть (сжать) зу́бы

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вы́шчарка, ‑і, ДМ ‑рцы; Р мн. ‑рак; м. і ж.

Разм. Той, хто часта шчэрыць зубы; выскаляка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Заця́ць ’заціснуць, сцяць’. Рус. бранск. затя́ть ’сціснуць вусны, сцяўшы зубы’. Гл. цяць (Нас.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

цы́каць, -аю, -аеш, -ае (разм.).

1. на каго (што). Спыняць каго-н. вокрыкам «цыц», «ц-с-с», прыкрыкваць, забараняючы рабіць што-н.

Дзед цыкаў на дзяцей, каб не сваволілі.

2. Сплёўваць сліну праз зубы.

|| аднакр. цы́кнуць, -ну, -неш, -не; -ні.

|| наз. цы́канне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Ска́ліць ‘агаляць, паказваць зубы (звычайна пра жывёлу)’ (ТСБМ), ска́ліць (шчэ́рыць) зу́бы ‘смяяцца, рагатаць, насміхацца’, ска́ліцца ‘тс’ (ТСБМ, Гарэц., Янк. 2, ТС, ПЗБ), ‘смяяцца’ (Сл. ПЗБ, Мат. Гом., ТС, Пятк. 2, Ян.), ‘ашчэрвацца; паказваць злосць’ (Нас.), ‘прыжмурвацца’ (Мат. Гом.), скалы́ты: скалы́тʼ го́чы ‘прыжмурвацца; прыжмурваць вочы’ (Клім.), скала́ты ‘той, хто смяецца з іншых’ (Сл. рэг. лекс.), сюды ж ска́лікі ‘кпіны’ (Бяльк.), фраз. ска́лачкі ска́ліць ‘усміхацца’ (пра немаўля) (Нік. Посл.). Укр. ска́лити ‘скаліць (зубы)’, ‘прыжмурваць (вочы)’, ска́литися ‘тс’, рус. ска́лить (зубы), ска́литься ‘усміхацца, смяяцца’, польск. skalić się ‘трэскацца, пакрывацца трэшчынамі’. Ад таго ж кораня, што і скала́ 1, з якім звязана чаргаваннем; гл. яшчэ шчыліна (Міклашыч, 298; Праабражэнскі, 2, 292; Фасмер, 3, 631). Паводле Борыся (SEK, 4, 274), дэнамінатыўнае ўтварэнне ад *skala.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

растулі́цца, ‑туліцца; зак.

Разм. Перастаць быць стуленым; раскрыцца. [Каршукоў] уздрыгнуў, яго патрэсканыя вусны растуліліся, агаліўшы чорныя ад махоркі зубы. Асіпенка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)