навальні́ца, -ы, мн. -ы, -ні́ц, ж.

1. Атмасферная з’ява — дождж з громам і маланкай.

Ліпеньскія навальніцы.

2. перан. Грозныя падзеі.

Ваенная н.

3. перан. Бяда, небяспека.

|| прым. навальні́чны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

беспрасве́тны, -ая, -ае.

1. Вельмі цёмны; бясконцы (пра дождж, цемру і пад.).

Беспрасветная ноч.

2. перан. Вельмі сумны, без надзеі на што-н. лепшае.

Б. сум.

|| наз. беспрасве́тнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

хму́рыцца, -руся, -рышся, -рыцца; незак.

1. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Зацягвацца хмарамі, станавіцца хмурым.

Неба х.

Х. на дождж (безас.).

2. перан. Станавіцца хмурным, насуплівацца.

Твар х.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

зарапа́д, ‑у, М ‑дзе, м.

Падзенне мноства метэораў; метэорны дождж.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цадзі́ць, цаджу́, цэ́дзіш, цэ́дзіць; цэ́джаны; незак.

1. што. Прапускаць вадкасць праз цадзілку, сіта і пад. для ачысткі.

Ц. малако.

2. што. Ліць павольна праз вузкае горла, адтуліну.

Ц. квас у шклянку.

3. што. Павольна піць, цягнуць праз зубы.

Ц. напітак праз саломінку.

4. Ісці (пра дробны невялікі дождж).

Пад раніцу пачаў ц. дождж.

5. перан., што і без дап. Гаварыць павольна; вымаўляць праз зубы (разм.).

Ён не гаварыў, а цадзіў словы.

|| наз. цаджэ́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

папраганя́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е; -я́ны; зак.

1. каго. Прагнаць, прымусіць пайсці адкуль-н. усіх, многіх.

Дождж папраганяў людзей з поля.

2. што. Пракласці ў патрэбным напрамку многа чаго-н.

П. барозны плугам.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

драбне́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е; незак.

1. Станавіцца меншым па велічыні, памеры.

Лес паступова драбнеў.

Дождж драбнее.

2. перан. Траціць ранейшую значнасць.

Інтарэсы драбнеюць.

|| зак. здрабне́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е.

|| наз. драбне́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

забіва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.

1. гл. забіць¹.

2. без дап. Пападаць, пранікаць (пра струмені вады, снег і пад.).

Прыкрыць брызентам, каб дождж не забіваў.

3. Душыць, мучыць (пра кашаль).

Кашаль забівае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пакра́паць, ‑ае; зак.

Крапаць, падаць дробнымі кроплямі некаторы час (пра дождж). Крыху пакрапаў дождж, потым аціх і ўсчаўся зноў — дробны і рэдкі, бы сыпануў хто з-за лесу вадзяныя кроплі. Савіцкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

імга́, ‑і, ДМ імзе, ж.

Абл. Імгла. Дробны дожджык церушыцца аднекуль зверху. Дождж не дождж, а так нейкая дажджлівая імга. Лынькоў. А туман, імга пустая Цяжка звісла над сялом. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)