Verbum

лейтэна́нт, -а, М -нце, мн. -ы, -аў, м.

Афіцэрскае званне або чын у арміі, флоце, міліцыі, а таксама асоба, якая носіць гэта званне або мае гэты чын.

Малодшы л. (першае афіцэрскае званне).

|| прым. лейтэна́нцкі, -ая, -ае і лейтэна́нтаў, -ава.

іне́рцыя, -і, ж.

1. Уласцівасць цел захоўваць стан спакою або раўнамернага прамалінейнага руху, пакуль якая-н. знешняя сіла не прымусіць змяніць гэты стан.

Ляцець па інерцыі.

2. перан. Бяздзейнасць, пасіўнасць.

◊

Па інерцыі — па прывычцы, машынальна.

|| прым. інерцы́йны, -ая, -ае.

штабс-капіта́н, -а, мн. -ы, -аў, м.

У царскай арміі Расіі: афіцэрскі чын у пяхоце, артылерыі і інжынерных войсках, рангам вышэйшы за паручніка і ніжэйшы за капітана, а таксама асоба, якая мае гэты чын.

|| прым. штабс-капіта́нскі, -ая, -ае.

тут¹, прысл.

1. У гэтым месцы.

Тут многа ягад.

Тут пабудуем дом.

2. У гэты час, у гэты момант.

А тут і бацька зайшоў у хату.

3. у знач. часц. У спалучэнні з займеннікамі і прыслоўямі «як», «які», «дзе», «куды», «калі» ўжыв. ў рытарычных пытаннях для ўзмацнення экспрэсіўнасці выказвання.

І як тут яму не верыць? І дзе тут дзенешся?

4. у знач. часц. Выкарыстоўваецца пры пераходзе да якой-н. тэмы, прыкладу.

Тут мы ўбачылі, што вярнуўся гаспадар.

◊

Тут жа (разм.) — адразу ж.

Тут як тут (разм.) — адразу, раптоўна з’явіўся, аказаўся і пад.

падгавары́ць, -вару́, -во́рыш, -во́рыць; -во́раны; зак., каго (што).

Падвучыць зрабіць што-н., падбухторыць на што-н.

Яго падгаварылі на гэты ўчынак.

|| незак. падгаво́рваць, -аю, -аеш, -ае і падгава́рваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. падгаво́р, -у, м., падгаво́рванне, -я, н. і падгава́рванне, -я, н.

рулявы́, -а́я, -о́е.

1. гл. руль.

2. у знач. наз. рулявы́, -о́га, мн. -ы́я, -ы́х, м. На судне: чалавек, які кіруе рулём, а таксама спецыяліст, які рэгулюе кіраванне рулём.

Гэты чалавек — наш р. (перан.: вядзе нас наперад).

|| ж. рулява́я, -о́й, мн. -ы́я, -ы́х.

здо́льны, -ая, -ае; -лен, -льна.

1. Які мае здольнасці да чаго-н., таленавіты.

З. інжынер.

З. да матэматыкі.

2. Які можа што-н. зрабіць; які валодае пэўным уменнем.

З. да ўсякай работы.

Гэты чалавек на ўсё з. (ні перад чым не спыніцца).

стаі́цца, стаю́ся, сто́ішся, сто́іцца; зак.

1. Схавацца і прытаіцца, імкнучыся застацца незаўважаным; прыціхнуць, зменшыць актыўнасць.

С. за дрэвам.

С. да пары да часу.

2. Не прызнацца ў чым-н.

На гэты раз яна стаілася і нічога не сказала.

|| незак. сто́йвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

ую́н, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.

1. Невялікая вельмі рухавая рыба з падоўжаным чэрвепадобным целам і дробнай луской.

2. перан. Пра рухавага, жвавага чалавека, звярка або пра праныру, лаўкача.

Віцца ўюном.

Гэты ў. заўсёды выкруціцца.

|| прым. уюно́вы, -ая, -ае (да 1 знач.; спец.).