вы́карчаваць, ‑чую, ‑чуеш, ‑чуе; зак., што.
1. Выцягнуць, вырваць, выкапаць з карэннем. Выкарчаваць пні, хмызняк. □ Ад лазы — адно званне. Яе выразалі і выкарчавалі яшчэ летась. Пташнікаў. // Ачысціць ад пнёў, карчоў. Тоўхарт.. абвясціў, што хто выкарчуе і ачысціць гэтую зямлю, возьме сабе навечна паўтары дзесяціны. Чорны.
2. перан. Знішчыць, выкараніць, вывесці. Выкарчаваць бюракратызм.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Вы́прудзіць ’ачысціць бялізну ад насякомых (Нас.)’, вылудзіцца ’памерці, здохнуць’ (Шат., Бір. Дзярж., Жд., 1). Гл. прудзіць. Адметная семантыка зваротнага дзеяслова, магчыма, развілася пад уплывам вы́пруціцца (гл.); параўн. семантычнае адценне ў Шатэрніка ’памерці, распластаўшыся’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
апраста́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
Вызваліць, ачысціць ад чаго‑н. Накінуліся браты на жабракову торбу і як бачыш усю апрасталі. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аблуза́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
Ачысціць ад шкарлупіны, кары і пад. [Платон:] — На, патрымай, а я табе часнаку аблузаю, закусіш. Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абтрапа́ць, -раплю́, -рэ́плеш, -рэ́пле; -рапі́; -рапа́ны; зак., што.
1. Абабіць, стрэсці што-н. з чаго-н.
А. пыл з адзення.
2. Ачысціць трапаннем (лён, пяньку).
А. валакно.
3. Падраць, абабіць, абнасіць па краях (пра вопратку).
А. рукавы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
абтаўчы́, ‑таўку, ‑таўчэш, ‑таўчэ; ‑таўчом, ‑таўчаце, ‑таўкуць; пр. ‑тоўк, ‑таўкла, ‑таўкло; зак., што.
Разм. Таўкучы, ачысціць ад шалупіння. Абтаўчы ячменю на крупы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́палаць, ‑лю, ‑леш, ‑ле; зак., што.
Павырываць пустазелле з пасеву. Выпалаць свірэпу з аўса. // Ачысціць ад пустазелля, апалоць. Выпалаць лён. Выпалаць грады.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нацерабі́ць, -цераблю́, -цярэ́біш, -цярэ́біць; -цярэ́блены; зак., чаго.
1. Цярэбячы, нассякаць.
Н. галля.
2. Ачысціць ад лісця, карэння якую-н. колькасць чаго-н. (пераважна пра агародніну).
Н. буракоў.
3. Нарваць якую-н. колькасць ільну.
|| незак. нацярэ́бліваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
налуза́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., чаго.
1. Ачысціць ад шалупін і пад. нейкую колькасць чаго‑н. Налузаць поўную талерку арэхаў.
2. Насмеціць шкарлупіннем.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́трапаць, ‑плю, ‑плеш, ‑пле; заг. вытрапі; зак., што.
1. Ачысціць ад кастрыцы трапаннем. Вытрапаць лён.
2. Разм. Выбіць, вытрасці што‑н. Вытрапаць посцілку.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)