Verbum

шкадава́ць

1. (адчуваць жаль, спагаду) bedáuern vt; bemítleiden vt, Mítleid háben (каго-н. mit D);

2. (берагчы, ашчаджаць) schónen vt, spáren vt;

шкадава́ць гро́шы Geld spáren;

шкадава́ць здаро́ўе die Gesúndheit schónen;

не шкадава́ць сіл [пра́цы] kéine Mühe schéuen;

3. (скнарнічаць, не даваць) géizen vi, knáusern vi;

4. (смуткаваць, бедаваць) bedáuern vt, beréuen vt, beklágen vt;

шкадава́ць аб тым, што … bedáuern, dass …

клапаці́цца

1. (турбавацца) sich sórgen, besórgt sein (аб чым-н. um A);

2. (выяўляць клопат) sórgen vi, Sórge trágen* (пра каго-н., што-н. für A); sich kümmern (um A); pflégen vt (даглядаць каго-н., што-н.);

клапаці́цца пра сям’ю für die Famíli¦e sórgen;

клапаці́цца пра гаспада́рку die Wírtschaft besórgen;

3. (старацца, увіхацца) sich bemühen; sich (D) Mühe gében*; sich befléißigen; (старацца з усіх сіл) álles dránsetzen

сі́ла ж.

1. Kraft f -, Kräfte; Stärke f -, -n (інтэнсіўнасць); Wucht f - (удару, доказаў і да т. п.); Macht f -, Mächte, Gewált f -, -en (моц);

сі́ла во́лі Wíllenskraft;

тво́рчыя сі́лы наро́да die schöpferische Kraft des Vólkes;

ру́хальная сі́ла bewégende [vórwärts tréibende] Kraft, Tríebkraft f;

усведамле́нне сваёй сі́лы das Bewússtsein der éigenen Kraft;

расстано́ўка сіл Kräfteverteilung f;

суадно́сіны сі́л Kräfteverhältnis n -ses;

по́ўны сі́лы kráftstrotzend;

з усяе́ сі́лы aus állen Kräften, aus Léibeskräften, únter Áufbietung áller Kräfte;

агу́льнымі сі́ламі mit veréinten Kräften, geméinschaftlich;

сваі́мі сі́ламі aus éigener Kraft;

гэ́та яму́ не пад сі́лу das kann er nicht bewältigen;

◊

з пазі́цыі сі́лы aus éiner Positión der Stärke (heráus);

гэ́та вышэ́й ад маі́х сі́л das geht über méine Kraft, das überstéigt méine Kräfte;

2. фіз., тэх. Kraft f;

сі́ла прыцягне́ння Ánziehungskraft f;

сі́ла цяжа́ру Schwérkraft f;

ко́нская сі́ла (скар. к. c.) Pférdestärke f (скар. PS);

уда́рная сі́ла Stóßkraft f;

3. мн. вайск.:

узбро́еныя сі́лы Stréitkräfte pl;

паве́траныя сі́лы Lúftstreitkräfte pl;

вае́нна-марскі́я сі́лы Séestreitkräfte pl; (Kríegs)marine f;

сухапу́тныя сі́лы Lándstreitkräfte pl (скар. LdSK);

4. юрыд.:

сі́ла зако́ну gesétzliche Kraft, Réchtskraft f, Gesétzeskraft f;

уступі́ць у сі́лу in Kraft tréten*;

атрыма́ць сі́лу зако́на Réchtskraft erlángen;

стра́ціць сі́лу áußer Kraft tréten*;

заста́цца ў сі́ле in Kraft bléiben*, gültig bléiben*;

жыва́я сі́ла вайск. Kräfte pl, Soldáten pl, Trúppen pl;

жыва́я сі́ла і баява́я тэ́хніка Ménschen und Materiál;

працо́ўная сі́ла Árbeitskraft f, Árbeitskräfte pl

ме́ра ж.

1. (адзінка вымярэння) Maß n -es, -e; Máßeinheit f -, -en;

ме́ра даўжыні́ Längemaß n;

2. (памер) Maß n -es, -e, Áusmaß n;

у по́ўнай ме́ры in vóllem Máße, vollkómmen;

найвышэ́йшая ме́ра пакара́ння höchstes Stráfmaß, Höchststrafe f -, -n;

ве́даць [знаць] ме́ру Maß hálten*;

3. (мерапрыемства) Máßnahme f -, -n; Schritt m -(e)s, -e;

антыінфляцы́йныя ме́ры эк. Antiinflatiónsmaßnahmen pl;

тэрміно́выя ме́ры Sofórtmaßnahmen pl;

ме́ры засцяро́гі Sícherheitsmaßnahmen pl;

прыня́ць ме́ры Máßnahmen ergréifen* [tréffen*];

па ме́ры таго́, як … je nach…; je nachdém wie …;

па ме́ры сіл [магчы́масці] nach Möglichkeit, sowéit möglich;

без ме́ры máßlos, únmäßig;

у ме́ру mit Maß;

па ме́ншай ме́ры wénigstens;

звыш ме́ры ǘbermäßig, über die Máßen;

◊

усё до́бра, калі́ ў ме́ру álles hat sein Maß