Verbum

éhe

1.

cj перш чым, ране́й чым

2.

adv

seit eh' und je — з да́ўных часо́ў

wie eh' und je — як даўно́ павяло́ся

Ding

n -es, -e

1) рэч

2) спра́ва, акалі́чнасць

3) разм. дзяўчы́н(к)а

vor állen ~en — перш за ўсё

gúter ~e sein — быць у до́брым настро́i

das árme ~ — небара́ка

◊ áller gúten ~e sind drei ~ — ≅ Бог тро́йцу лю́біць

all

a

1) уве́сь

vor ~em — перш за ўсё

~es Gúte! — усяго́ до́брага!

in ~er Frühe — спазара́нку

auf ~e Fälle — на ўся́кі вы́падак

das Geld ist ~e — гро́шы ко́нчыліся

2) ко́жны

~ und jéder — пе́ршы – ле́пшы

~ e zwei Minúten — ко́жныя дзве хвілі́ны

vórtun

*

1.

vt

1) пака́зваць, дэманстрава́ць (які-н. прыём)

2) надзява́ць, падвя́зваць (фартух, сурвэтку)

3) пакла́сці (што-н. перад кім-н.)

éinen Ríegel ~ — зачыні́ць на за́саўку

4) дзе́йнічаць неабду́мана [неразва́жліва]

◊ vórgetan und náchbedacht hat mánchen in groß' Leid gebrácht — ≅ перш чым адрэ́заць – сем разо́ў паме́рай

2.

(sich) высо́ўвацца, выстаўля́ць сябе́

(на пярэдні план)

vor

1.

prp (А – на пытанне «куды?», D – на пытанне «дзе», «калі»?)

1) пе́рад (у прасторавым значэнні)

ein Kilóméter ~ dem Dorf — адзі́н кіламе́тр да вёскі

~ das Tor géhen* — вы́йсці за варо́ты

~ sich (A) hin brúmmen — мармыта́ць сабе́ пад нос

2) пе́рад, да (у тэмпаральным значэнні)

~ Sónnenuntergang — пе́рад захо́дам со́нца

zehn Minúten ~ fünf — без дзесяці́ (хвілі́н) пяць

nicht ~ acht — не ране́й васьмі́

3) таму́ наза́д

~ drei — Jáhren тры гады́ таму́ наза́д

4) ад (аб прычыне)

~ Angst — ад стра́ху

5) ад (каго-н., чаго-н. – бараніць і г.д.)

~ etw. schützen [wárnen] — барані́ць [перасцерага́ць] ад чаго́-н.

6)

~ állem — перш за ўсё

2.

adv

~! — напе́рад!

nach wie ~ — па-ране́йшаму